پادکست گپ دایو (61) بررسی موسیقی فیلم Tenet
در این قسمت از پادکست گپ‌دایو به سراغ جدیدترین ساخته کریستوفر نولان رفتیم. فیلم Tenet که منتقدین زیادی داشت و در موردش حرف های زیادی گفته شد. با ما همراه باشید.
لودویگ گورانسون و موسیقی متن فیلم تِنِت Tenet
لودویگ گورانسون آهنگساز سوئدی متولد سال 1984 است که تا کنون برای سریال‌های مندلورین، اجتماع، پایان خوش و دختر جدید و فیلم‌های پلنگ سیاه، ایستگاه فروتویل، ونوم و کرید موسیقی متن ساخته است. او بارها نامزد دریافت جوایز متعددی شده است و یک جایزه امی ، سه جایزه گرمی و یک اسکار در کارنامه خود دارد. گورانسون برای فیلم تنت آخرین ساخته کریستوفر نولان، آهنگسازی کرده است. با آنکه این آهنگساز سبک منحصربه‌فرد خود را دارد اما موسیقی متن تنت را با توجه به دنیای نولان و چیزی از جنس موسیقی متن فیلم تلقین ساخته است. در ادامه مصاحبه‌ای با لودویگ گورانسون می‌آید.
- شما بخش زیادی از موسیقی تنت را قبل از شروع فیلمبرداری ساختید. کمی در مورد آن صحبت کنید.
من در سه مرحله موسیقی متن تنت را نوشتم. بار اول فقط از روی فیلمنامه و صحبت‌هایم با کریس موسیقی را نوشتم که سه ماه قبل از شروع فیلمبرداری بود. من و کریس وقت زیادی برای صحبت کردن و گوش دادن به موسیقی داشتیم. مرحله دوم وقتی بود که فیلمبرداری شروع شد. کریس حین فیلمبرداری صحنه‌ها به موسیقی من گوش می‌داد و گاهی به من زنگ می‌زد و می‌خواست که تغییرات کوچکی در آن ایجاد کنم. در واقع او در حال فیلمبرداری به موسیقی شکل می‌داد. مرحله سوم بعد از اتمام فیلمبرداری و در زمان تدوین بود. من بارها و بارها صحنه‌ها را نگاه می‌کردم و موسیقی را بر اساس داستان تغییر می‌دادم. این قسمت برای من بسیار جذاب بود، چون هر بار صحنه‌ها را می‌دیدم چیزهای بیشتری مثل ابعاد و نوع روابط را از شخصیت‌های فیلم می‌آموختم که در کارم تأثیر داشت.
- بعد از خواندن فیلمنامه و صحبت با نولان، می‌توانید در مورد اولین چیزهایی که به ذهنتان رسید، بگویید؟
فیلمنامه برایم بسیار جذاب بود و از آنجایی که من به طراحی صدا هم علاقه زیادی دارم با خودم فکر می‌کردم که چگونه می‌توانم موسیقی و صدا با هم ترکیب کنم و چگونه می‌توانم فرم واحدی به آنها بدهم. هنگام خواندن فیلمنامه به اولین چیزی که فکر کردم این بود که آنها برای پیدا کردن لوکیشن، چگونه و به کجا سفر خواهند کرد و اینکه چطور می‌توانم از صداهای محیطی در کارم استفاده کنم. دوست داشتم دنیای صوتی منحصربه‌فردی برای فیلم خلق کنم.
- می‌توانید بگویید که عناصر سازنده برای خلق دنیای صوتی تنت چه چیزهایی بودند؟
من از همان اولین مکالمه‌ام با کریس فهمیدم که او چقدر تجربه‌های جدید و شکستن مرزها را دوست دارد. باید روش‌های معمول ضبط موسیقی را کنار می‌گذاشتم. باید چیزهای جدیدی را تجربه می‌کردم و می‌خواستم که موسیقی نیز مثل بعضی از صحنه‌های فیلم حالتی معکوس داشته باشد. از سه نوازنده پرکاشن خواستم که ریتم اصلی را بنوازند، بعد صدای آنرا ضبط کردم و از طریق کامپیوتر موسیقی را برعکس کردم؛ سپس آنرا برای نوازندگان پخش کردم و خواستم که ریتم معکوس را بنوازند. خیلی اتفاق چالش برانگیزی بود. آنها تقریبا از عهده این کار برآمدند و من باز صدای نواختن‌شان را ضبط کردم و دوباره آنرا معکوس کردم. این موسیقی به شخصیت‌های داستان نزدیک بود.
- ساز اصلی موسیقی متن فیلم تنت چیست؟
گیتار، اما در مواقعی آنقدر صدای گیتار دستکاری شده که مخاطب به زحمت می‌تواند صدای آنرا متوجه شود.
- در موسیقی متن مندلورین نیز صدای گیتار شنیده می‌شود. آیا این ساز، به امضای کاری شما بدل شده؟
در واقع گیتار، ساز اصلی من است و همیشه آنرا می‌نواخته‌ام. اما در فیلم تنت، کریس مایل بود که از گیتار به‌وفور استفاده شود. در همان اولین مکالماتمان کریس گفت «من عاشق گیتار هستم، می‌توانیم از آن استفاده کنیم؟ راهی وجود دارد که ساز گیتار در موسیقی متن باشد اما صدایش شبیه گیتار نباشد؟» و بعد یک موسیقی برزیلی مربوط به دهه شصت یا هفتاد را برایم پخش کرد که سمفونی گیتار با دویست گیتار الکتریک بود. ساخت موسیقی متن تنت برایم تبدیل به یک چالش شد، حالا باید به روشی با گیتار کار می‌کردم که قبلا آنرا انجام نداده بودم.
- نولان مدت زیادی با هانس زیمر کار کرده است و جنگ ستارگان نیز با موسیقی جان ویلیامز در ذهن مخاطبان شکل گرفته، چطور توانستید بین چیزی که مخاطبان به آن عادت داشته‌اند و ساخت موسیقی جدید تعادل برقرار کنید؟
مهمترین نکته این است که با کارگردانی کار کنید که هم اطلاعات لازم را به شما بدهد و هم دستتان را باز بگذارد. در همه پروژه‌هایم، کارگردان‌ها در مورد فضای ذهنی‌شان به من می‌گفتند و سپس بقیه کار را به خودم می‌سپردند. بعد از آن خودم را در دنیایی کاملا متفاوت قرار می‌دادم و با صداها و سازهایی متفاوت از موسیقی متنی که در ذهن مخاطب نقش بسته بود، موسیقی خودم را میسازم.
