پادکست گپ دایو (69) بررسی سریال و موسیقی loki (لوکی)

لوکی Loki 2021 یک مینی ‌سریال اینترنتی آمریکایی است که مایکل والدرون برای دیزنی پلاس ساخته ‌است و براساس شخصیتی در مارول کامیکس به همین نام ساخته شده‌است.

مینی‌سریال لوکی (Loki)

لوکی، مینی‌سریال آمریکایی است که توسط مایکل والدرون-تهیه‌کننده و فیلمنامه‌نویس آمریکایی- برای دیزنی پلاس ساخته شده است. داستان این سریال بر پایه کمیک‌های مارول با شخصیتی به همین نام بوده و سومین مجموعه تلویزیونی در Marvel Cinematic Universe است و داستان آن با فیلم‌های این فرانچایز پیوستگی دارد.

این سریال پس از وقایع انتقام‌جویان: پایان بازی اتفاق می‌افتد که والدرون به‌عنوان سرپرست نویسندگان و کیت هرون به‌عنوان کارگردان و ناتالی هولت آهنگساز آن هستند. در این سریال بازیگرانی نظیر تام هیدلستون، وونمی موساکو، گوگو امبتا-را، اوون ویلسون و ساشا لین نقش‌آفرینی کرده‌اند.

این سریال در ژوئن سال 2021 در شش قسمت پخش شد و توانست نظر منتقدان و مخاطبان این ژانر را به خود جلب کند. در ادامه به بررسی موسیقی متن سریال لوکی پرداخته می‌شود.

موسیقی عجیب لوکی و آهنگسازی ناتالی هولت

ناتالی آن هولت، آهنگساز بریتانیایی و نوازنده ویولون و ویولا است که تا کنون برای چندین مجموعه‌ تلویزیونی، فیلم کوتاه و فیلم سینمایی موسیقی متن ساخته است. عمده شهرت هولت به‌خاطر آهنگسازی برای فیلم پدینگتون محصول سال 2014 و مینی‌سریال لوکی است.

هولت در آکادمی سلطنتی موسیقی و سپس در مدرسه ملی فیلم و سریال آموزش آهنگسازی دیده؛ علاوه‌براین سال‌ها به‌عنوان ویولونیست کلاسیک فعالیت داشته است. او تا کنون برای فیلم‌های کافر، خودش، گرد ستاره و زن طلایی‌پوش و همچنین برای سریال‌های سقوط شوالیه، سقوط آب مرده و سه دختر موسیقی متن ساخته است.

در موسیقی متن سریال لوکی، هولت با استفاده از موسیقی دهه شصت و هفتاد، حسی نوستالژیک در مخاطب ایجاد می‌کند. این موسیقی در عین وهم‌آور بودن بسیار سرزنده و جذاب است و در کنار فیلمنامه منسجم و بازی فوق‌العاده هنرپیشه‌ها، همگام با داستان پیش می‌رود و آن را روایت می‌کند.

در واقع ناتالی هولت توانسته موسیقی آیکونیک بسازد که مکمل داستان باشد. او در ساخت این موسیقی از سازهایی نظیر هاردانجر فیدل، ترمین و نیکل هارپا استفاده کرده و موسیقی ارکسترال و اسکاندیناویایی را با هم آمیخته تا فضایی هماهنگ با داستان لوکی خلق کند.

سبک ناتالی هولت

موسیقی متن لوکی نه تنها تکمیل‌کننده روایت داستان است بلکه به‌تنهایی و بدون دیدن تصاویر نیز می‌تواند برای مخاطبان لذت‌بخش باشد. در موسیقی این سریال از سبک‌های مختلفی از قبیل پاپ، ارکسترال و موسیقی اسکاندیناویایی استفاده شده است.

هولت در ساخت موسیقی لوکی گاهی بیننده را در فضایی قرون وسطایی غرق می‌کند و گاهی با صداهای سینتی‌سایزر او را به آینده می‌برد. در واقع موسیقی با تغییر صداها و سبک‌ها، موجب می‌شود که مخاطب کاملا زیرکانه در زمان حرکت کرده و همگام با داستان پیش برود.

موسیقی تیتراژ این سریال باشکوه و مرموز است. نت‌های کوتاه و زنگ‌دار این قطعه کاملا ژانر علمی-تخیلی را به مخاطب منتقل می‌کند؛ علاوه‌براین موسیقی متن لوکی در برخی از قسمت‌ها یادآور آثار پرمخاطبی است که احساس نوستالژیک را در بینندگان زنده می‌کند به‌عنوان مثال در نسخه طولانی همین تم که در موسیقی متن شنیده می‌شود، بخشی شنیده می‌شود که یادآور دکتر هو است.  

موسیقی لوکی فوق‌العده است و هولت با این اثر توانایی خود را در بیان داستان از طریق موسیقی نشان می‌دهد. موسیقی متن ترکیبی از صدای سازهای زهی و سینتی‌سایزر با موسیقی قدیمی است که به تأثیرگذاری داستان می‌افزاید و موجب می‌شود که صحنه‌ها در ذهن تماشاگران باقی بمانند.

ناتالی هولت و ساختارشکنی در موسیقی متن آثار مارول

موسیقی لوکی ترکیبی جسورانه از ارکستر سنتی با سینتی‌سایزرهای آنالوگ قدیمی، سازهای محلی اسکاندیناویایی و صداهای الکترونیکی عجیب ترمین است که ارتباط عمیقی با فیلم‌های علمی-تخیلی دهه پنجاه دارد؛ چطور توانستید تمی را برای شخصیت اصلی بنویسید که نه قهرمان است و نه شرور و مدام با کارهای عجیب بیننده را سردرگم می‌کند؟

• به نظرم قهرمان داستان، شخصیتی ماکیاولیستی و بزرگ دارد و هیدلستون شکسپیروار آن را بازی می‌کند. من می‌خواستم با موسیقی وقار و ابهت کلاسیکی به او ببخشم اما در عین حال در موسیقی متن ردپایی از آینده نیز مشهود باشد.

شما به کلارا راکمور-هنرمند ترمین‌نواز دهه پنجاه- علاقه دارید و تمایل داشتید که روزی در موسیقی متن خود از آثار او استفاده کنید؛ این ساز در موسیقی متن آثار کلاسیک هالیوودی از قبیل روزی که دنیا از حرکت ایستاد، طلسم‌شده و اخیرا در فیلم‌های آپولو 11 و نخستین انسان نیز شنیده می‌شود. دلیل انتخاب این ساز چه بود؟

• من احساس می‌کنم که صدا و طبیعت این ساز کاملا با موسیقی متن و روایت فیلم همخوانی دارد؛ به‌علاوه کیت هرون هم مثل من عاشق این ساز بود، بنابراین از آن در موسیقی متن لوکی استفاده کردم.

شما و کارگردان تشابهی بین شخصیت اصلی سریال لوکی و مالکوم مک‌داول فیلم پرتقال کوکی احساس کردید؛ این در ساخت موسیقی متن شما تأثیر داشت؟

• بله، این شخصیت هم کارهای بد و وحشتناکی انجام می‌دهد اما درست مثل مک‌داول، شما با او احساس همدلی می‌کنید و می‌توانید او را ببخشید. صدای سینتی‌سایزر موسیقی متن پرتقال کوکی تأثیر کلیدی و مهمی در ساخت موسیقی متن لوکی داشت.

مفهوم زمان و امکان تغییر جدول زمانی، محور اصلی سریال لوکی است. صدای تیک‌تاک ساعت در واقع نشانگر بحث زمان است. کمی در مورد سازهای مختلفی که در موسیقی متن این سریال استفاده کرده‌اید، توضیح دهید.

• من تحقیقات زیادی در زمینه اساطیر اسکاندیناوی انجام دادم، در نتیجه دو ساز نروژی هاردانجر فیدل و نیکل هارپا را انتخاب کردم که نشانگر خاستگاه لوکی است. سازهای دیگری از قبیل ترمین، سینتی‌سایزر، گیتار و درامز در موسیقی متن استفاده شده‌اند که صدای آنها پردازش شده است. من همیشه دوست دارم که موسیقی را کمی پیچیده و غیرمعمول بنویسم و در مورد لوکی چیزهای شگفت‌انگیزی را تجربه کردم.

و سخن آخر؟

• به نظر من آهنگسازان همیشه باید از مهارت‌های نوازندگان استفاده کنند و مانع خلاقیت آنها نشوند. همیشه کار گروهی بهترین نتیجه را به‌همراه دارد.

منبع