پادکست گپدایو (21) موسیقی فیلم های پدرخوانده (بخش اول)
سه‌گانه‌ی پدرخوانده از جمله شاهکارهای سینمایی است که همواره در میان ده فیلم محبوب تماشاگران برای تمام دوران‌ها قرار دارد. صرف نظر از بازی حیرت‌انگیز مارلون براندو و آل پاچینو در این فیلم سینمایی و یا کارگردانی دیدنی فرانسیس فورد کاپولا، موسیقی متن فیلم‌های پدرخوانده نیز یکی از به یادماندنی‌ترین موسیقی‌های بی‌کلام تاریخ سینماست. در قسمت جدید پادکست موسیقی متن گپدایو به نقد و بررسی فیلم پدرخوانده از دریچه‌ی موسیقی متن ماندگار این فیلم پرداخته‌ایم.
فیلم پدرخوانده و داستان یک پادشاه و سه شاهزاده؛
پدرخوانده ساخته کارگردان آمریکایی ایتالیایی تبار فرانسیس فورد کاپولا، فیلمی درام جنایی و محصول سال 1972 میلادی است که بر اساس رمانی به همین نام نوشته ماریو پوزو ساخته شد و فیلمنامه آنرا کاپولا و پوزو با همکاری یکدیگر نوشتند. رمان پدرخوانده توسط حبیب‌الله شهبازی به فارسی ترجمه شده است. این فیلم بعد از «رستگاری در شائوشنگ» مقام دوم را در فهرست فیلم‌های برتر IMDb دارد. مارلون براندو و آل پاچینو از بازیگران اصلی این فیلم هستند. موسیقی فیلم را نینو روتا ساخته است. این فیلم نامزد دریافت یازده جایزه و برنده چهار جایزه برای بازیگر نقش اول مرد، بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه اقتباسی شد.
موسیقی متن فیلم پدرخوانده و فرانسیس فورد کاپولا؛
کاپولا متولد آمریکا است. مادرش بازیگر و پدرش آهنگساز بود. او کارش در سینما را با دستیاری کورمن آغاز کرد و اولین فیلم بلندش را در سال 1963 ساخت. در سال 1970 اولین اسکارش را برای بهترین فیلمنامه غیراقتباسی دریافت کرد. کاپولا با سه‌گانه پدرخوانده به شهرت رسید و نامزد دریافت جایزه بهترین کارگردانی شد، اما به عقیده منتقدان و البته خود کاپولا بهترین قسمت این سه‌گانه، قسمت اول است و کاپولا در جایی نقل کرده که ای کاش قسمت‌های دیگر را نمی‌ساختم.
موسیقی فیلم پدرخوانده و نینو روتا؛
نینو روتا آهنگساز و پیانیست ایتالیایی که به خاطر همکاری‌هایش با فلینی شناخته شده است و موسیقی فیلم پدرخوانده نیز از آثار اوست، از سال 1930 تا پایان عمرش در 1979 برای بیش از 150 فیلم موسیقی ساخت.
او در فیلم‌های The White Sheik، ولگردها و جاده با فلینی همکاری کرد و فلینی درباره روتا می‌گوید: «بدون اغراق می‌گویم که یکی از بهترین همکاری‌هایم با روتا بوده است. او ذهنی هندسی داشت و با رویکردی ماورائی موسیقی را خلق می‌کرد. لازم نبود که تصاویر فیلم را ببیند و وقتی از او خواستم که برای فیلم موسیقی بسازد، ملودی‌ها را در ذهن داشت. او اصلا تحت تأثیر تصاویر قرار نمی گرفت، موسیقی از درونش می‌جوشید و واقعیت نمی‌توانست آنرا تغییر دهد.»
آهنگ فیلم پدرخوانده و ملودی فراموش نشدنی؛
موسیقی فیلم همچون داستان آن فضایی مرموز و گانگستری دارد. فیلم با صدای ساز بادی آغاز می‌شود که نشانگر شخصیت قدرتمند پدرخوانده است و مرموزانه و ملایم نواخته می‌شود. حس مونوتونیک موسیقی که با یک ساز نواخته می‌شود، بیانگر خانواده پدرسالار کورلئونه است. همه باید به حرف پدر و تصمیمات او احترام بگذارند و با یک ساز برقصند.
رنگ‌و‌بوی ایتالیایی موسیقی هم یادآور مافیا و فضای گانگستری ایتالیاست. در صحنه‌هایی که پسر کوچک خانواده حضور دارد از ساز ماندولین استفاده شده که جوانی و آینده‌دار بودن او را به ذهن مخاطب القا می‌کند؛ اما در صحنه‌هایی که مربوط به پدرخوانده است موسیقی بادی که صدایش رو به افول دارد شنیده می‌شود. از آنجایی که خانواده و اصول کلی‌شان یکی است، ملودی موسیقی هم با هر سازی که اجرا شود، یکسان است. با استفاده از گیتار سیسیلی حس احترام، رمزآلودگی و کمی اندوه به بیننده منتقل می‌گردد.
موسیقی متن پدرخوانده به خوبی با همه صحنه‌ها و فیلمنامه هماهنگ است به طوری که بعد از دیدن فیلم، با گوش دادن به موسیقی آن، تصاویر کاملا واضح جلوی چشم مخاطب نمایان می‌شوند. با گذشت سال‌ها از ساخت فیلم و موسیقی آن، این موسیقی هنوز از محبوبیت بالایی برخوردار است و می‌توان از آن به عنوان یکی از شاهکارهای موسیقی فیلم نام برد.
