پادکست گپ دایو (49) بررسی موسیقی متن فیلم مرد نامرئی؛
علاقهمندان پادکستهای گپدایو به خوبی آهنگساز فیلم مرد نامرئی را میشناسند، بنجامین والفیش آهنگسازی که در نقد و بررسی موسیقی متن فیلم آن در مورد برجستگیهای آثارش صحبت کردهایم.
والفیش در این دو، سه سال به خوبی موفق شده است تا خود را به عنوان موسیقیدانی ترسناکساز و وحشتآفرین در هالیوود مطرح کند و به یکی از اولین انتخابها برای ساخت موسیقی متن فیلمهای ترسناک تبدیل شود.
در ادامه با پادکست نقد و بررسی موسیقی متن فیلم مرد نامرئی به آهنگسازی بنجامین والفیش همراه باشید.
فیلم مرد نامرئی به کارگردانی لی ونل در ژانر علمی-تخیلی ترسناک است. در این فیلم بازیگرانی همچون الیزابت ماس و الیور جکسون-کوهن نقشآفرینی کردهاند. مرد نامرئی با واکنش خوب منتقدان و مخاطبان مواجه شد و توانست رتبه سیوشش را در فهرست بهترین آثار سینمایی و رتبه چهارده را در لیست مورد بحثترین آثار سینمایی کسب کند. به گفته منتقدان این فیلم با داستان خود ضربه محکمی به عمیقترین ترسهای مخاطبان وارد میکند.
«او راه نامرئی شدن را پیدا کرده، منظورم را میفهمید؛ او نمرده بلکه فقط دیده نمیشود.»
ونل به خوبی به این نکته آگاهی دارد که تماشاگر به ندرت از آنچه که در تصویر میبیند، وحشت میکند و به همین جهت در تمام دقایق فیلم، عامل وحشت را از چشم مخاطب پنهان میکند تا قاب عریض تصویر با جزئیات فراوان، ترس بزرگی را به جان مخاطب بیندازد. از ویژگیهای مهم این فیلم انتخاب هوشمندانه بازیگران و فیلمنامه دقیق آن است.
«آدریان آدم باهوشی بود، نه به خاطر اختراعاتش بلکه برای اینکه او میدانست چطور وارد ذهن افراد شود.»
موسیقی متن فیلم مرد نامرئی؛
بنجامین والفیش، آهنگساز و پیانیست انگلیسی ساخت موسیقی متن فیلم مرد نامرئی را به عهده داشته است. او پیش از این برای فیلمهای دلهرهآور و ابرقهرمانی بسیاری از قبیل شزم، پسر جهنمی، آرامش، آن، آنابل: آفرینش، در تاریکی آهنگسازی کرده است. وقتی از او برای آهنگسازی نسخه جدید فیلم مرد نامرئی دعوت کردند، تصمیم گرفت نسخه سال 1933 را به هیج وجه دوباره نبیند چرا که میخواست «تا حد امکان موسیقی جدیدی» بسازد که شباهتی به نسخه قدیم فیلم نداشته باشد. لی ونل نسخه فیلم را بدون موسیقی تمپ (Temp music) به والفیش نشان داد به او گفت که نمیخواهد موسیقی متن همه صحنهها را پُر کند. والفیش ابتدا کمی متعجب شد اما در نهایت این امر به رویکرد او برای آهنگسازی این فیلم کمک کرد.
«ما میخواستیم از سکوت ریتمیک استفاده کنیم و حرکات جسورانهای در زمینه موسیقی کردیم. به طوریکه غیاب موسیقی چیزی است که آنرا احساس میکنید.»
ونل فیلمی استرسزا ساخته است. این ویژگی فیلم والفیش را به سمت برنارد هرمان-آهنگساز فیلمهای هیچکاک- و موسیقی متن فیلم روانی جذب کرد.
«در فیلم روانی او فقط از یک ارکستر مملو از سازهای زهی استفاده کرد و از طریق آن استرس و دلهره را به مخاطب القا نمود. خب پس اولین قدم نوشتن موسیقی بود که فقط با سازهای زهی اجرا شود.»
والفیش بعد از نوشتن موسیقی متن مرد نامرئی، برای پیچیدهتر و دلهرهآورتر کردن موسیقی، سازهای الکترونیک و سینت را هم به آن اضافه کرد. اختلاف زیادی در موسیقی تم شخصیتهای سیسیلیا و آدریان وجود دارد.
«موسیقیهای تم سیسیلیا نشاندهنده قدرت ذاتی او هستند، چون داستان فیلم در مورد زنی است که دنیایش خراب شده و کسی باور نمیکند. او در طول داستان برای نشان دادن حقیقت میجنگد.»
تم ویولونسل سیسیلیا سه یا چهار بار در طول فیلم شنیده میشود که معرف این است که سیسیلیا کیست و خاطره چه کسی است.
«ما صداهای زیادی را آزمایش و تکنیکهای غیرمعمول را با هم ترکیب کردیم. گاهی اوقات مخاطب را با صداهای زیادی احاطه کردیم و گاهی اوقات فقط یک میکروفون روی ویولون گذاشتیم و تکصدا ایجاد کردیم.»
در کنار تم ویولونسل والفیش یک موتیف پیانو هم ساخت که برای نشان دادن هدف و قدرت سیسیلیا استفاده شد. از طرف دیگر موتیف آدریان در مورد پیشرفت تکنولوژی است، چرا که او استاد علم نامرئی شدن میباشد.
«فکر کردیم که این تکنولوژی در موسیقی چطور باید شنیده شود. موسیقی آدریان تهاجمی بود و با استفاده از سینت ساخته شد. این ایده از موسیقی رقص الکترونیک گرفته شد. صدایی تاریک و خشدار و الکترونیک اما خیلی سینمایی.»
موسیقی باید ترسناک بودن آدریان و حس تقابل و مشاجره را نشان میداد.
«باید صدایی تولید میکردیم که هم تهاجمی و پرخاشگرانه باشد و هم تأثیرگذار به طوریکه در سکوت نیز طنین صدای او شنیده شود و حتی نتوان به سکوت اعتماد کرد.»