پادکست گپ‌دایو (17) نقد فیلم روانی Psycho وموسیقی متن آن

پادکست فارسی گپ‌دایو،‌ از پادکست های فارسی در زمینه موسیقی متن و تدوین است که از با تولید پادکست امکان آشنایی با زیباترین موسیقی‌ های فیلم را برای مخاطبان فراهم می‌کند.  

دنیای سینما سرشار از داستان‌های ترسناک و روایت‌های دلهره‌آمیز است اما خیلی پیشتر از آنکه این داستان‌های ترسناک فیلم شوند، زنی تنها، در شبی بارانی، در مهمانخانه‌ای دورافتاده، ترسناک‌ترین صحنه‌‎ی تاریخ سینما را رقم زد! داستان پرتعلیق این فیلم دلهره‌آور را از زبان آلفرد هیچکاک، استاد تعلیق در سینما به همراه موسیقی متن ترسناک‌تر برنارد هرمن در سایت ملودایو ببینید و بشنوید. برای مطالب بیشتر نقد و بررسی فیلم و موسیقی فیلم با ملودایو همراه باشید. 

کارگردان: آلفرد هیچکاک

تهیه‌کننده: آلفرد هیچکاک

فیلمنامه‌نویس: جوزف استفانو بر اساس اثر روانی ازنویسنده معروف صاحب سبک در گونه‌های وحشت، جنایی و علمی-تخیلی: رابرت بلاک

بازیگران: آنتونی پرکینز، جنت لی، ورا مایلز، لورن تاتل

موسیقی بی کلام متن : برنارد هرمان

فایل صوتی و کم‌حجم پادکست موسیقی متن گپ دایو؛‌

آلفرد هیچکاک متولد سال 1899 در لندن، کارگردان بی همتای ژانر دلهره آور و معمایی است. با وجود سبک منحصر به فردش نمی توان انکار کرد که از سبک اکسپرسیونیستی آلمان، مکتب مونتاژ شوروی و کارگردانان صاحب نام دیگر کشورها تأثیر نگرفته است. از آثار مطرح او در سینما می توان از روانی Psycho نام برد که در سال 1960 به روی پرده رفت. روانی یکی از برترین فیلم های ژانر وحشت به حساب می آید و هنوز هم بعد از گذشت سال‌ها از ساخت این فیلم، می تواند وحشت را به مخاطب منتقل کند. یکی از عوامل موفقیت هیچکاک این است که او در ساخت این فیلم به جای استفاده از المان های معمول برای ایجاد فضای رعب و وحشت و دلهره، شخصیتی دوگانه خلق می کند تا با نشان دادن تضاد انسان با درون خویش و بررسی زوایای روح او و به نوعی رویارویی انسان با خودش، ترس را در دل مخاطب بیاندازد. دیالوگ های فرویدی گنجانده شده در داستان، موسیقی روایتگر و قاب بندی های منحصر به فرد، دست به دست هم داده‌اند تا این فیلم را به یکی از شاهکارهای تاریخ سینما تبدیل کنند.

فیلم روانی (Psycho) و بازی بی‌نظیر آنتونی پرکینز؛‌

آنتونی پرکینز (نورمن) نقش شخصیتی دوگانه را در روانی بازی می کند. او که دچار عقده ی ادیپ است از عشق زیاد به مادرش، دست به قتل او می زند و بعد از این اتفاق هم به جای مادرش فکر می کند و هم خودش. نیمی مادر است و نیمی نورمن و همین امر سبب می شود در طول داستان مخاطب نیز تصور کند که مادر نورمن زنده است. کارگردانی بی نقص هیچکاک و شخصیت آرام و سرد نورمن، دست به دست هم می دهند که بیننده هر گونه حدسی را در مورد قاتل بودن نورمن رد کند و در انتهای داستان با روشن شدن حقایق، مخاطب دچار حیرت می شود.

فیلم روانی (Psycho) و نگاه‌های مرموز هیچکاکی؛

یکی از نکات مصاحبه‌ها و آثار هیچکاک سهیم کردن بیننده در فیلم است به نوعی که او فکر می کند شخصیتی از فیلم بوده و اینکه این اتفاقات در کمین او نیز هستند. در روانی، در صحنه آخر که داستان برای ببیننده روشن شده، نورمن ناگهان نگاهی مستقیم و موزیانه به لنز دوربین می کند و این حس به مخاطب دست می دهد که نورمن او را می بیند، که او هم در فیلم بوده و شاید قربانی بعدی باشد. هیچکاک حتی در مصاحبه‌هایش با نگاه مستقیم به لنز بیننده را مستقیماً مورد خطاب قرار می دهد.

موسیقی متن فیلم روانی (Psycho) و موزیک روایتگر؛‌

بی‌شک هیچکاک استاد تعلیق است؛ در روانی موسیقی برنارد هرمن هم‌پای تعلیق های کشنده و بازی نور و سایه تصویر، کاری می‌کند که دلهره مضاعف گریبان مخاطب را بگیرد و در صحنه‌های کش‌داری که صدای ویولن و ویولن سل آنرا همراهی می‌کند، هر لحظه به اضطراب و ترس بیننده اضافه می‌شود و بدترین حدس‌ها به ذهنش می‌رسد. موسیقی متن این فیلم، موسیقی کلاسیک است که به خاطر انعطاف ریتم و تضاد و تنوع حالت می تواند خود روایتگر داستان باشد.

برنارد هرمن آهنگساز آمریکایی که بیشتر شهرتش در زمینه ساخت موسیقی فیلم است. او برای ساخت فیلم شیطان و دنیل وبستر(محصول سال 1941) برنده جایزه اسکار شد. با وجود اینکه ساخت موسیقی متن فیلم‌هایی مثل همشهری کین، ارواح و خانم مویر، تنگه وحشت و راننده تاکسی را در پرونده‌اش دارد، اما بیشتر به خاطر ساخت موسیقی‌ متن فیلم‌های هیچکاک مشهور است. زوج هرمن و هیچکاک در فیلم های روانی، شمال از شمال غربی، مردی که زیاد می‌دانست و سرگیجه با هم همکاری کردند.

موسیقی فیلم روانی (Psycho) و برنارد هرمن؛

در فیلم روانی هرمن با استفاده از سازهای زهی، بالا و پایین کردن صداهای ساز، کوبیدن آرشه و انگشت به سیم سازها، صداهایی تولید کرده که عمیقا حس فیلم را به بیننده منتقل می کند و انگار آرشه به روح و پنهانی‌‌ترین زوایای ذهن مخاطب کشیده می شود.موسیقی فیلم همگام با سکانس‌ها داستان را روایت می کند و روی تعلیق و ایجاد حس وحشت و اضطراب تمرکز دارد.

فیلم روانی هنوز هم از نظر میزانسن، موسیقی، دیالوگ‌ها و کارگردانی جزو برترین‌های تاریخ سینما به حساب می آید.به گفته منتقدان، موسیقی متن روانی چنان با متن فیلم در‌هم تنیده شده که به جرأت می توان گفت این فیلم بدون موسیقی‌اش قابل تصور نیست؛ با این وجود موسیقی هرمن در سال اکران فیلم، کاندید هیچ جایزه‌ای نشد.روانی جزو صد فیلم برتر تاریخ سینما در بنیاد فیلم آمریکا است.

برای آشنایی بیشتر با موسیقی متن فیلم‌های ماندگار تاریخ سینما به بخش گپ دایو وبسیات ملودایو مراجعه کنید.