تدوینگر صدا و ناشنیده‌های تدوین سینمایی

در سینما همیشه این تصویر است که تمام توجهات را به خود معطوف می‌کند و در زمان اعطاب جوایزی همسنگ اسکار و کن در جشنواره‌ها نیز منتقدان یا از بازی شاهکارگونه‌ی فلان بازیگر داد سخن سر می‌دهند یا اینکه رقص هنرمندانه‌ی فیلمبردار را در میانه‌ی میدان می‌ستایند. اما چه اتفاقی می‌افتد اگر دست بر قضا یکی از تماشاگران دزدانه وارد آپاراتخانه‌ی سینما شود و دکمه‌ی قطع صدای فیلم را بفشارد؟

هیچ بعید نیست که برای تماشاگران عادی سینما هنر صدابرداری و کیفیت صداگذاری در یک فیلم سینمایی اولویت دست سوم، چهارم و یا حتی پنجم داشته باشد. اما این موضوع نباید ما را در مورد اهمیت غیر قابل انکار تدوین صدا در فرآیند فیلمسازی به خطا بیندازد. صدا در یک فیلم سینمایی به تثبیت احساسات روایت شده در داستان کمک می‌کند،‌ قصه را واقعی‌تر جلوه می‌دهد و تعلیق سینمایی را دو چندان می‌کند.

تدوینگر صدا و مسؤولیت سخت طراحی صدا برای فیلم؛  

در انیمیشن‌های بلند سینمایی تأثیر تدوین صدا حتی از این موارد نیز فراتر می‌رود و صداگذاری تأثیرگذار به سنگ محکی برای بازشناختن کارتونی کودکانه از داستانی ماندگار و جذاب تبدیل می‌شود. از طرف دیگر نباید از این نکته نیز غافل شد که دیالوگ‌ها و گفتگوهای بازیگران هر فیلم نیز جزوی از صدای هر فیلم سینمایی محسوب می‌شود و اگر امکان شنیدن این دیالوگ‌ها و گفتگوها نباشد،‌ دیگر هنر چند ده میلیونی سوپراستارهای سینمایی نیز طرفداران زیادی پیدا نخواهد کرد.

تدوینگر صدا مسؤول تمام صداهایی است که در جریان تماشای فیلم‌های سینمایی می‌شنوید. برخی مواقع در تیتراژ فیلم‌های سینمایی شاهد هستیم که به جای اصطلاح تدوینگر صدا از عنوان طراح صدا نیز استفاده می‌کنند چرا که در فیلم‌های سینمایی تدوینگر صدا مسؤولیت ترسیم افق‌های شنیداری داستان برای تماشاگران بر عهده دارد. این وظیفه در بسیاری موارد به نحوه‌ی کار آهنگسازان در زمانی که مشغول نگارش سمفونی جدیدی هستند، شباهت پیدا می‌کند. تدوینگر صدا موظف است تا از میان انبوه سر و صداهای خامی که در اختیار دارد، شنیدنی‌ترین گزینه‌ها را انتخاب کند تا روایت داستان همچون تصاویر پر زرق و برقش در گوش تماشاگران نوایی شنیدنی پیدا کند. همانطور که هر آهنگساز برای خلق سمفونی جدید خود از میان نت‌های موسیقی دست به انتخاب و گزینش می‌زند.

برای آشنایی بیشتر با نقش غیر قابل انکار تدوین صدا در روایت داستان در یک فیلم سینمایی، می‌توانید به پادکست گپ‌دایو ترنسفورمرز در سایت ملودایو مراجعه کنید.

تدوینگر صدا و نقش انکار ناپذیر صدا در روایت سینمایی؛

تدوین صدا یکی از مهم‌ترین نقش‌هایی است که در فرآیند فیلمسازی وجود دارد، ‌چرا که تجربه ثابت کرده است که تماشاگران حاضر هستند تا به خاطر تماشای فیلم مورد نظرشان کیفیت پایین ویدویو،‌ بازی‌های نه چندان دلچسب و یا حتی تصویر پیکسل‌پیکسل شده را تحمل کنند،‌ اما صدای گوشخراش در هر لحظه از فیلم به عمر نمایش داستان در حضور تماشاگران پایان خواهد داد. اگر چه کم‌تر پیش می‌آید تا تصویری از تدوینگران صدا را در کنار سوپراستارهای سینمایی بر روی مجله‌های هنری ببینیم، اما تدوینگران صدا در به نتیجه رسیدن هر فیلم سینمایی نقشی حیاتی دارند و به صورت مستقیم با کارگردان در ارتباط هستند تا داستان فیلم شنیدنی‌ترین صدای ممکن را پیدا کند.

فیلم IT نمونه‌ی درخشانی از تدوین صدا در فیلم‌های سینمایی است. برای آشنایی با موسیقی متن و تدوین صدا فیلم IT به پادکست گپ‌دایو فیلم IT در وب‌سایت ملودایو مراجعه کنید.

تمام این توضیحات این پرسش‌ها را مطرح می‌کنند که تدوین صدا در سینما کدام جنبه‌های فیلمسازی را در بر می‌گیرد و برای تدوین صدای هنرمندانه باید از کدام ابزارها استفاده کنیم؟ در ادامه با وب‌سایت ملودایو همراه باشید تا با تدوین صدا به عنوان یکی از تأثیرگذارترین نقش‌های فیلمسازی بیشتر آشنا شوید.

تدوینگر صدا،‌ فرآیند تدوین و هیاهوی مزاحم محیطی؛‌

کار تدوینگر صدا زمانی آغاز می‌شود که فیلمبرداری فیلم به پایان برسد و تمام دیالوگ‌های داستان نیز ثبت و ضبط شوند. به این بخش کار در فیلمسازی «صداگذاری پس از تولید» می‌گویند و عموما در مرحله‌ی پس از فیلمبرداری، کارگردان با تدوینگر یا تدوینگران فیلم خود همکاری می‌کند تا بهترین صحنه‌ها را از میان صحنه‌های فیلمبرداری شده برای فیلم خود انتخاب کنند. جلوه‌های صوتی نیز در همین مرحله از ساخت فیلم به اثر سینمایی اضافه می‌شود. تدوینگر صدا وظیفه دارد تا در این مرحله تمام دیالوگ‌ها،‌ صداهای پس‌زمینه و موسیقی متن آماده شده برای فیلم سینمایی را به تصویر نهایی شده اضافه کند.

اولین مرحله در تدوین صدا، گوش کردن به دیالوگ‌ها آماده کردن آن‌ها برای تدوین در فیلم سینمایی است. هنگام فیلمبرداری فیلم‌های سینمایی رسم بر این است تا صدای بازیگران به صورت مجزا و با دستگاه‌های مخصوص ضبط صدا ثبت شوند. بنابراین زمانی که در فرآیند تدوین صحنه‌ها کارگردان روی برداشت خاصی دست می‌گذارد،‌این وظیفه‌ی تدوینگر صدا است تا دیالوگ‌ها و صدای صحنه‌ی متناسب با آن برداشت خاص را از میان صحنه‌های فیلمبرداری شده پیدا کند. بعد از اینکه تدوینگر صدا از هماهنگ بودن دیالوگ‌های انتخابی با صحنه‌های انتخاب شده اطمینان حاصل پیدا می‌کند،‌ باید کار پاکسازی صداهای سره را از صداهای زائد و ناسره شروع کند. برای مثال در این مرحله صدای عبور ماشین و موتور و یا حتی هواپیما از نزدیکی صحنه‌ی فیلمبرداری و یا سر و صدای عابران و رهگذران ناخواسته حذف می‌شود.

البته گاهی اوقات صداهای زائد به قدری بر کیفیت دیالوگ‌های ضبط شده اثر می‌گذارند که استفاده از آن‌ها در فیلم سینمایی غیر ممکن می‌شود و یا اینکه کارگردان به این نتیجه می‌رسد که برای صحنه‌ای خاص می‌توان از دیالوگ بهتری نیز استفاده کرد، بنابراین بهتر است که به جای دیالوگ‌هایی که سر صحنه ضبط شده‌اند از گفتگوهایی جدیدی استفاده کرد، در تمام این موارد تدوینگر صدا دوباره بازیگر یا بازیگران را به استودیوی مخصوص ضبط صدا دعوت می‌کند تا دیالوگ‌های مورد نظر دوباره در استودیو ضبط شوند و برای صحنه‌های مورد اشاره استفاده شوند.

برای آشنایی با سازهای عجیب و غریبی که برای تولید جلوه‌های صوتی استفاده می‌شوند،‌ می‌توانید به پادکست سازهای عجیب و غریب در وب‌سایت ملودایو مراجعه کنید.

تدوینگر صدا و تنظیم جلوه‌های صوتی؛

وقتی کار تدوین دیالوگ‌ها به پایان برسد، نوبت به جلوه‌های صوتی می‌رسد،‌در پروژه‌های بزرگ سینمایی،‌ جلوه‌های صوتی نیز مسؤول خاص خود را دارند. در مجموع سه نوع مختلف جلوه‌ی صوتی در هر اثر سینمایی وجود دارد:‌ جلوه‌های صوتی پس‌زمینه، جلوه‌های صوتی رایج (مانند صدای باز و بسته شدن در یا صدای زنگ)،‌ جلوه‌های صوتی Foley (مانند صدای جیر جیر لولای در یا برداشتن گام بر روی زمین)،‌ تدوینگر صدا از تمام این صداها برای واقعی‌تر شدن کار خود کمک می‌گیرد.

بعد از اتمام کار گزینش و تدوین جلوه‌های صوتی نوبت به انتخاب و تدوین موسیقی متن فیلم می‌رسد. در این مرحله تدوینگر صدا در همکاری با آهنگساز یا تنظیم‌کننده، موسیقی ساخته شده یا آهنگ‌های از پیش موجود را برای صحنه‌های مختلف فیلم استفاده می‌کنند. در واقع در این مرحله وظیفه‌ی تدوینگر صدا این است که نسخه‌ی شنیداری بدون نقصی از هر کدام از قطعات آلبوم موسیقی متن فیلم آماده کند تا برای استفاده بر روی صحنه‌های انتخاب شده توسط کارگردان به کار روند.

ابزارها و تکنیک‌های مختلفی در زمینه‌ی تدوین صدا وجود دارند که به تدوینگران کمک می‌کنند تا وظایف سینمایی و نقش پر اهمیت خود را بهتر ایفا کنند. در آینده در وب‌سایت ملودایو بیشتر در مورد این ابزارها و تکنیک‌ها صحبت خواهیم کرد.

برگرفته از وب‌سایت  entertainment.com ؛‌