پادکست گپ دایو (44) بررسی موسیقی متن فیلم‌های ترمیناتور (Terminator)؛

پادکست فارسی موسیقی گپ‌دایو در قسم چهل و چهارم این مجموعه پادکست‌ها به دهه‌ی هشتاد میلادی سفر می‌کند تا به بهانه‌ی اکران قسمت ششم فیلم ترمیناتور در سال 2019 دوباره خاطرات نقش‌آفرینی‌های آرنولد در نقش ترمیناتور را برای علاقه‌مندان زنده کند. آهنگساز موسیقی متن فیلم ترمیناتور در سال 1984 میلادی برد فیدل است و تم اصلی این فیلم به عنوان یکی از مشهورترین سینت‌های دهه‌ی هشتادی در یاد و خاطر و علاقه‌مندان سینما و موسیقی متن جاودانه شده است. موسیقی الکترونیک در دهه‌ی 80 میلادی به یکی از سبک‌های مورد علاقه‌ی سینماگران برای فیلم‌های سینمایی تبدیل شد. از جمله مشهورترین فیلم‌های دهه‌ی 80 میلادی که از موسیقی الکترونیک در ساخت موسیقی متن خود استفاده کرده‌اند می‌توان به فیلم بلید رانر با آهنگسازی ونجلیس و فیلم راکی 4 با آهنگسازی وینس دیکولا اشاره کرد.  

پادکست فارسی موسیقی گپ‌دایو نقد و بررسی موسیقی متن فیلم ترمیناتور Terminator را در سایت ملودایو ببینید و بشنوید. 

فایل صوتی و کم‌حجم پادکست گپ دایو: 

موسیقی متن ترمیناتور از برد فیدل تا جانکی ایکس ال؛

موسیقی متن ترمیناتور یا نابودگر 1 (1984)؛

کارگردان: جیمز کامرون

آهنگساز: بِرَد فیدل

سال 1984 -سال انتشار فیلم ترمیناتور- اوج استفاده از سینتی‌سایزرها در موسیقی متن فیلم بود. این ساز صداهای الکترونیک را وارد عرصه سینما کرد و در فیلم ترمیناتور با توجه به درونمایه داستان، این ساز توانست به‌خوبی با صحنه‌ها همگام شود. یکی از دلایلی که موسیقی متن ترمیناتور احساس ویژه‌ای را در مخاطب برمی‌انگیزد این است که احساس تئاتری صحنه‌ها با فناوری مدرن درهم‌آمیخته و فیدل با هوشمندی صدای سنج، درام، سینتی‌سایزر Prophet-10 و سینتی‌سایزر Oberheim را در این موسیقی با هم ترکیب کرده است. موسیقی ترمیناتور در دوره‌ای ساخته شد که هنوز از کامپیوتر به‌عنوان رابط دیجیتال سازهای موسیقی استفاده نمی‌شد، بنابراین فیدل تمام مراحل همگام‌سازی سازها را با دست انجام داد و حتی گاهی صدای لغزش‌هایی در موسیقی احساس می‌شود.

در جاهایی فیدل با استفاده از ضرب‌های شدید و قوی حس تعقیب و تنش را به مخاطب القا می‌کند. موتیف‌های ملودیک و ریتمیک موسیقی متن ترمیناتور موجب تداوم روایت می‌شود و در بعضی از صحنه‌ها موسیقی کمک می‌کند تا بیننده حس وحشت و تنهایی را درک کند.

موسیقی متن ترمیناتور یا نابودگر 2: روز داوری (1991)؛

کارگردان: جیمز کامرون

آهنگساز: برد فیدل

فیلم ترمیناتور 2 با تم اصلی شروع می‌شود که در نخستین فیلم شنیده می‌شد. موسیقی این فیلم تأثیرگذارتر و باشکوه‌تر از قسمت اول بوده و به پختگی رسیده است. در ترمیناتور2 موسیقی متن تهدیدآمیز و مغشوش‌کننده است. در این موسیقی فیدل تصویری از دنیای تاریک و ناامیدکننده را پیش چشم مخاطب می‌سازد؛ ریتم آن ساده و لذت‌بخش است و در لحظاتی احساسی می‌شود و اشک به دیدگان مخاطب می‌آورد.

موسیقی متن ترمیناتور یا نابودگر 3: خیزش ماشین‌ها (2003)؛

کارگردان: جاناتان موستو

آهنگساز: مارکو بلترامی

برد فیدل چنان هویت روشن و بی‌نظیری برای ترمیناتور ساخت که شاید نتوان آهنگسازی دیگری را برای این مجموعه تصور کرد اما بلترامی شانس خود را امتحان کرد و همانطور که ردپاهای فیدل در کار حفظ شده امضای خودش را نیز در موسیقی متن ترمیناتور 3 خلق نمود. بهترین قطعه از این آلبوم JC’s Theme است. در موسیقی متن ترمیناتور 3 موتیف‌های وحشت‌انگیز و ترسناک بلترامی شنیده می‌شوند. در بعضی از صحنه‌ها بلترامی با استفاده از موسیقی ارکسترال فضایی هیجان‌انگیز و خاص خلق می‌کند.

موسیقی متن ترمیناتور یا نابودگر 4 : رستگاری (2009)؛

کارگردان: جوزف مک‌گینتی نیکول

آهنگساز: دنی الفمن

تم اصلی این قسمت فضایی کمتر قهرمانانه دارد و سازهای بادی نقش زیادی در موسیقی متن آن بازی می‌کنند. قطعه‌های اکشن نابودگر: رستگاری، خشن و پیچیده هستند و در آنها صدای سازهای زهی با سازهای بادی درهم می‌آمیزند. موسیقی فیدل که ترمیناتور با آن شناخته می‎شد در این فیلم شنیده نمی‌شود و این انتقادی است که بر موسیقی متن ساخته شده توسط دنی الفمن وارد است.

موسیقی متن ترمیناتور یا نابودگر 5: جنسیس (2015)؛‌

کارگردان: آلن تیلور

آهنگساز: لورن بالفه

قطعه آغازین موسیقی متن این فیلم با کُر لطیفی شروع می‌شود که صدای سینتی‌سایزر و موتیف آرام پیانو را در زیر آن می‌توان شنید. در بعضی از قطعه‌ها ترکیب صدای پرکاشن، ویولون، ساز بادی و کُر قدرت زیادی به صحنه می‌بخشد. بالفه با استفاده از المان‌های موسیقی فیدل فضایی آشنا برای مخاطب خلق می‌کند. در برخی از قطعات موسیقی متن نابودگر: جنسیس حضور ویولون‌سل و ضرب‌های الکترونیک فضایی غم‌انگیز و در عین‌حال زیبا خلق می‌کند.

موسیقی متن ترمیناتور یا نابودگر 6: سرنوشت تاریک (2019)؛‌

کارگردان: تیم میلر

آهنگساز: جانکی ایکس ال

این دومین همکاری تام هولکنبورگ (جانکی ایکس ال) با تیم میلر بعد از فیلم ددپول است. جانکی تم اصلی فیدل را در موسیقی متن سرنوشت تاریک بازآفرینی کرده و المان‌هایی از موسیقی لاتین را برای معرفی شخصیت دنی راموس به کار برده است. در ساخت موسیقی متن این فیلم از پانزده ساز و همچنین از صداهای محیطی مثل صدای سندان فلزی و در ماشین لباسشویی نیز استفاده شده است. موسیقی متن این فیلم نسبت به موسیقی فیدل تهاجمی‌تر است.