• loading

    loading

    0:00

طرز تولید صدا در ساز گیتار بیس (guitar bass)

زری هاشمی

شنبه، 19 آبان 1397

بسياري از گیتار بیس های الکتریک از پيك‌آپ‌هاي مغناطيسي استفاده مي‌كنند. ارتعاشات سيم‌هاي آهني در ميدان مغناطيسي، مغناطيس دائمي پيك‌آپ‌ها ارتعاشاتي كوچك در شار مغناطيسي كويل‌هاي پيك‌آپها ايجاد مي‌كند. در مقابل این عامل سبب ايجاد ولتاژهاي الكتريكي كوچك در كويل‌ها مي‌شود. اين سيگنال‌هاي با سطح پائين سپس تقويت مي‌شوند و از طريق يك اسپيكر نواخته مي‌شوند. بسياري از بيس‌ها يك ژتانسيومتر حجم صدا دارند كه مي‌تواند افزايش يا كاهش يابد و يك پتانسيومتر تن (صدا) دارند كه فركانس‌هاي بالا را رول آف مي‌كند. برخي بيس‌ها ممكن است همچنين يك كنترل يا سوئيچ انتخاب پيك‌آپ داشته باشند.

طرز تولید صدا در ساز گیتار بیس و پیکآپ‌های مغناطيسی؛  

طرز تولید صدا در ساز گیتار بیس

پيک‌آپ‌هاي دقيق (كه اشاره به بيس دقيق فندر دارند) نيز به عنوان پيك‌آپ‌هاي P شناخته مي‌شوند دو پيك‌آپ تك سيم‌پيچ هستند و هر کدام كمي در امتداد طولي بدنه انحراف دارند، بنابراين هر نيمه زير دو سيم قرار مي‌گيرد. پيك‌آپ‌ها داراي سيم‌پيچي برعكس هستند و قطب مغناطيسي معكوس دارند تا اختلالات صدايي را كاهش دهند. كه اين امر پيك‌آپ P را به يك پيك‌آپ تك سيم‌پيچ HUMBUCKING تبديل مي‌كند. پيك‌آپ ديگر كه كمتر رواج دارد پيك‌آپ تك سيم‌پيچ است كه در بيس دقيق فندر 1951 اصلي استفاده شده است. پيك‌آپ‌هاي P عموماً در دسته يا موقعيت وسط قرار داده مي‌شوند، ولي برخي سازندگان و نوازندگان از اين پيك‌آپ‌ها یا در مكان خرك استفاده مي‌كنند يا در ميان دو پيك‌آپ جز.     

پيك‌آپ‌هاي جز (Jazz) كه اشاره به بيس جز فندر اصلي دارد، همچنين به عنوان پيك‌آپ‌هاي J نیز شناخته مي‌شود كه پيك‌آپ‌هاي هشت قطبي وسيعی دارد كه زير تمام چهار سيم قرار مي‌گيرند. پيك‌آ‌پ‌هاي J معمولاً طراحي‌هاي تك سيم‌پيچ هستند، اگرچه تعداد زيادي از طراحي‌هاي humbucking وجود دارند. بطور سنتي دو نوع از آن‌ها استفاده شده‌اند كه يكي از آن‌ها در نزديكي خرك و ديگري نزديك‌تر به دسته است. همانند نيمه‌هاي پيك‌آپ‌ها، پيك‌آپ‌هاي J داراي سيم‌پيچي معكوس با قطب مغناطيسي معكوس هستند. در نتيجه آن‌ها وقتيكه در حجم يكساني استفاده مي‌شوند داراي خواص از بين بردن اختلالات صوتي هستند.

طرز تولید صدا در ساز گیتار بیس و وضعیت نوازنده؛ 

طرز تولید صدا در ساز گیتار بیس

بسياري از نوازندگان بيس در حين نواختن مي‌ايستند و يك تسمه روي شانه استفاده كرده تا ساز را نگه دارند اگر چه نشستن نيز در حين نواختن امكان‌پذير است، بويژه درهمنوازی‌های گروهي بزرگ، همانند باندهاي بزرگ جز يا در ژانرهاي آكوستيكي همانند موسیقی فولک. برخي نوازندگان بيس همانند Jah Wobble به صورت متناوب در حين نواختن مي‌نشيند و مي‌ايستد. انتخاب نحوه نواختن بستگي به انتخاب نوازنده دارد، اينكه نواختن در چه موقعيتي آسان‌تر است و اينكه ليدر باند چه انتظاري دارد. در حين نشستن، نوازندگان راست‌دست مي‌توانند ساز را روي ران راست بالانس كنند يا همانند نوازندگان گیتار کلاسیک روي ران چپ. در حالت نشسته، هيچ تسمه‌اي نياز نيست.

برخلاف بيس ايستاده (يا دوبل بيس)، گيتار بيس‌الكتريك بصورت افقي در عرض بدنه نواخته مي‌شود همانند گیتار الکتریک. هنگاميكه سيم‌ها با انگشتان پلاك مي‌شوند (پيزيكاتو)، انگشتان اشاره و ميانه (و گاهي اوقات انگشت شست، انگشتري و همچنين انگشتان كوچك) استفاده مي‌شوند. جيمز جامرسون، يكي از نوازندگان مؤثر بيس از دوره موتاون (Motown) خطوط بيس پيچيده را تنها با انگشت اشاره نواخت كه او آن را hook ناميد. همچنين تفاوت‌هایی در اينكه چطور نوازنده بيس ترجيح مي‌دهد انگشت شست راست را استراحت دهد (يا انگشت چپ در حالتيكه نوازنده دست چپ است) وجود دارد. نوازنده ممكن است كه انگشت راست را روي لبه بالاي يكي از پيك‌آپ‌ها يا در كنار صفحه پرده كه بويژه در ميان نوازندگان بيس رايج بود كه يك اثر بيس ايستاده دارند. برخي از نوازندگان بيس انگشتان شستشان را روي پائين‌ترين سيم محكم نگه مي‌دارند و آن را براي نواختن سيم پائين حركت مي‌دهند. متناوباً انگشت شست مي‌تواند شل روي سيم‌ها براي خاموش كردن سيمهايي كه استفاده نمي شوند، کاربرد داشته باشد.  

سيم مي‌تواند در هر نقطه‌اي مابين خرك و ... قرار گيرد؛ رنگ صداهاي مختلف بسته به اينكه در چه نقطه‌اي در طول سيم، تولید می‌شود،‌ نوای متفاوتی داشته باشد.