• loading

    loading

    0:00

معرفی ساز گیتار الکتریک (Electric Guitar)

زری هاشمی

پنج‌شنبه، 2 اسفند 1397

طراحی و ساختار گیتار الکتریک از نظر شكل بدنه، دسته (گردن)، خرك و پيک آپ‌ها بسيار متفاوت است. با اين وجود برخی ويژگی ها و مشخصات در همه گیتارها مشترک است. در ساز گیتار الکتریک، سردسته شامل پيچ‌های كوک برای كوک گيتار، شيطانک (Nut) يک نوار شبيه پرده از جنس فلز، پلاستيک، گرافيت يا استخوان كه سيم‌ها را در انتهای پيچ‌های كوک ساز نگه می دارد. پرده‌ها از نوارهای نازک فلزی ساخته شده‌اند كه سيم را در زير و بمی درستی متوقف می كنند، زمانی كه نوازنده يک سيم را در مقابل صفحه انگشت‌گذاری فشار میدهد. ميله تنظيم (truss rod) ميله‌ای فلزی (معمولاً قابل تنظيم) كه با تنش موجود در سيم‌ها مقابله میكند تا دسته را مستقيم نگه میدارد. مكان نماها برای نوازنده مرجعی در جهت مكان نواختن روی صفحه انگشت‌گذاری ايجاد میكنند.

دسته و صفحه انگشت‌گذاری از بدنه شروع می شوند. در محل اتصال دسته، دسته به بدنه چسپ زده مي‌شود يا پيچ می شود. بدنه معمولاً از چوب ساخته شده و يک پرداخت سخت و پليمری دارد. سيم‌ها در فضای مغناطيسی پيک آپ‌ها مرتعش می شوند و سبب ايجاد يک جريان الكتريكی در پيک آپ ويندينگ می شوند كه از داخل محل كنترل‌های تن و حجم تا جک خروجی عبور میكند. برخی گيتارها علاوه بر پيک آپ‌های مغناطيسی يا به جای آنها دارای پيک آپ‌های پييزو (piezo) هستند.

اجزای مختلف ساز گیتار الکتریک (Electric Guitar)؛

معرفی ساز گیتار الکتریک (Electric Guitar)

برخي گیتارها خرك ثابت دارند. ساير گيتارها خرك لولايي فنري به نام ويبراتو بار (vibrato bar)، ترمولو بار (tremolo bar) يا هامي بار (whammy bar) دارند كه به نوازندگان اجازه خمش نت‌ها يا آكوردها را بالا و پایين از نظر زير و بمي يا تزیين ويبراتو مي‌دهند. يك پيك گارد پلاستيكي در برخي گيتارها بدنه را در مقابل خراش حفظ مي‌كند يا حفره كنترل كه بسياري از سيم‌كشي‌ها را در خود نگه مي‌دارد را مي‌پوشاند. ميزان تأثير انتخاب چوب‌ها و ساير مواد در بدنه گيتار جامد روي مشخصه‌هاي صوتي سيگنال تقويت شده مورد بحث است. برخي اعتقاد دارند اين تأثير بسيار قابل توجه است در حاليكه ديگران تصور مي‌كنند تفاوت مابين چوب‌ها ناچيز است. در گيتارهاي آكوستيك و آرك‌تاپ (archtop)، تأثير انتخاب نوع چوب روي رنگ صدا واضح و مشخص است.    

چوب‌هايي كه معمولاً در گيتارهاي الكتريك با بدنه جامد استفاده مي‌شوند عبارتند از توسكا (صدايي روشن‌تر ولي حجيم‌تر)، نوعي زبان‌گنجشك (مشابه با توسكا ولي با زير و بم‌هاي شديدتر)، چوب ماهون (سياه، بم، گرم)، صنوبر (مشابه با توسكا) و زي‍زفون (بسيار خنثي). افرا با صداي بسيار روشن چوبي نيز يكي از چوب‌هاي رايج در ساخت بدنه است ولي بسيار سنگين است. به همين دليل همواره از اين نوع چوب به عنوان كلاهك روي گيتاري كه عمدتاً از چوب ديگري ساخته شده، استفاده مي‌كنند. گيتارهاي ارزان‌تر اغلب از چوب‌هاي ارزان‌تر همانند تخته چندلا، كاج يا كائوري (agathis) ساخته مي‌شوند كه چوب‌هاي واقعاً سختي نيستند كه روي تداوم (durability) و تن (tone) تأثير مي‌گذارد. موادي همچون پلاستيك، فلز و حتي مقوا در برخي سازها استفاده شده‌اند.

جک خروجی گيتار معمولاً سيگنالي تک‌صدایی توليد مي‌كنند.

سيستم‌های خرک و زهگير در ساز گیتار الکتریک (Electric Guitar)؛  

گیتار الکتریک

با وجود اينكه خرك و سيمگير براي مقاصد متفاوت در گيتار قرار داده مي‌شوند، ولي اين دو قسمت با هم روي سبك و تن نواختن تأثير مي‌گذارد. چهار نوع سيستم پايه خرك و زهگير براي گيتارهاي الكتريك وجود دارد. كه اين چهار نوع خودشان انواع مختلف دارند.

خرك hard-tail سيم‌ها را در قسمت عقب خرك وصل مي‌كند و محكم به بالاي ساز وصل مي‌شود. اينها در گيتارهاي مختلف از این قسم رايج هستند.  

زهگير شناور در ساز گیتار الکتریک (Electric Guitar)؛    

زهگير شناور يا trapeze (مشابه با ويولن) به بدنه گيتار وصل مي‌شوند.

بازوهای ويبراتو در ساز گیتار الکتریک (Electric Guitar)؛     

ساز گیتار الکتریک

در شكل يك بازوي ترمولو يا خرك به سبك زهگير ويبراتو كه اغلب whammy bar يا trem ناميده مي‌شود. این بازو به يك ترازكننده (بازوي ويبراتو) شباهت دارد كه به خرك متصل است و مي‌تواند موقتاً سيم‌ها را شُل يا سفت كند تا زير و بمي را تغيير دهد. يك نوازنده مي‌تواند با استفاده از این قسمت يك اثر ويبراتو يا پورتامنتو بوجود آورد. سيستم‌هاي ويبراتوي اوليه اغلب نامطمئن بودند و به راحتي سبب خارج شدن گيتار از كوك مي‌شدند. آنها يك محدوده صدايي محدود دارند. بعدها طراحي‌هاي فندر بهتر شدند، ولي فندر حق انحصاري اينها را براي خودش نگه داشت و ساير كمپاني‌ها براي سال‌ها از طراحي‌هاي قديمي‌تر استفاده كردند.    

با انقضای اختراع فندر روي ويبراتوي سبك استراتوكستر، بهينه‌سازی‌هاي مختلفي روي اين نوع سيستم ويبراتوي چند فنره داخلي انجام شده است. فيود رز يكي از اولين بهينه‌سازي‌ها روي سيستم ويبراتو را در طي چند سال، زمانيكه در اواخر دهه  1970 میلادی، با شيطانك‌ها و خرك‌هاي قفل‌شونده‌اییایایا كه حتي هنگام استفاده از ميله ويبراتوي سنگين، از ناپدپد شدن كوك گيتار جلوگيري مي‌كنند، آزمايشاتي انجام دادند.

در چهارمين نوع سيستم از سيستم نگهداري سيم در داخل بدنه استفاده مي‌كنند. سيم‌ها از روي زيني‌هاي خرك عبور كرده و سپس از سوراخ‌هاي بالاي بدنه گيتار به پشت گيتار مي‌روند. سيم‌ها معمولاً در جاي خودشان در پشت گيتار با حلقه و بست فلزي نگه داشته مي‌شوند. بسياري معتقدند اين نوع طراحي ساستين و رنگ صداي گيتار را بهبود مي‌بخشد.

 

مقالات پیشنهای:

تفاوت گیتار الکتریک و گیتار آکوستیک