تکنیکهای نواختن ساز كنسرت فلوت (Concert Flute)
فلوت، سازي به شدت خوشدست است كه اجازه نواختن استاكاتو و لگاتو را در تمپوهاي سريع ميدهد. همچنين اين ساز براي آرپژهاي سريع و همچنين گامهاي كروماتيك و دياتونيك، جهشها، ترمولوها و تريلها ايدهآل است. تغييرات از استاكاتو تا نتهاي لگاتو، مشخصه ويژه فلوت است.
نوازنده فلوت هجاي دا da (همچنين د، دي، دو) با تنها حركت زبان بيان ميكند، لبها و گونهها بدون حركت باقي ميمانند. نسخه سختتر و با تأكيد بيشتر تا ta (ت، تي، تو) است و نسخه نرمتر حروف K يا G را بكار ميبرند. تمپوي متوسط تا سريع دارد.
تغيير بيان مابين تا (ta) و دا (da) نيز مورد استفاده قرار ميگيرد.
نوسانات ميكروتونال در زير و بمي و/يا حجم كه با حركات ديافراگم، حنجره و لبها توليد ميشود. نظرات مختلفي درباره اينكه كداميك از اين سه عامل براي توليد ويبراتوي ايدهآل مهمترين است، وجود دارد.
ساز كنسرت فلوت (Concert Flute) و تکینک اسفورزاندو؛
اجباري، نواختی كوتاه كه با كاهش سريع در شدت تن دنبال ميشود.
ساز كنسرت فلوت (Concert Flute) و تکینک اسفورزانديسيمو؛
اجباري، اتك كوتاه با ادامه يافتن شدت تن.
نوازنده فلوت هجاهاي تا-كا (ta-ka)، ت-ك (te-ke)، تو-كو (tu-ku) يا مشابه را بيان ميكند. براي پاساژهايي با بيان نرم هجاهاي دا-گا (da-ga)، دو-گو (du-gu) يا مشابه را مورد استفاده قرار دادند.
بيان هجاهاي تا-را (ta-ra) (ت-ر te-re يا مشابه) افكتي توليد ميكند كه به نظر ميرسد آرشهكشي ويولن را شبيهسازي ميكند و براي شفافيت بيشتر نتهاي آكساندار (تاكيدي) مورد استفاده قرار ميگيرد.
این تکنیک را ميتوان به دو روش زیر اجرا کرد:
1. با بيان يك R رول، كه ترمولوي سريع توليد ميكند.
2. با بيان R زباني (همانند قرقره كردن). اين روش براي پاساژهاي آرام و نرم مناسبتر است، چرا كه محدوده نويز پایينتر است.
اولين بار توسط R. Strauss در دونكيشوت استفاده شد.
فلوت بويژه به خوبي براي اجراي تريلها مناسب است. هر تريل مينور و ماژور از D4 تا B6 ميتواند به راحتي نواخته شود. تريلهاي پایينتر مشكل هستند، و با انگشت كوچك نواخته ميشوند.
نواختن ترمولوها با فلوت، به استثناي آنها كه در بالاترين و پایينترين زير و بميها نواخته ميشوند، آسان هستند. نواختن ترمولوها (و تريلها) در رجيستر پایين، كه با كمك كليد انگشت كوچك توليد ميشوند، سختتر است. در رجيستر بالا ترمولوها روي يك چهارم تا A5/D6 و ترمولوها روي يك سوم ماژور تا Eb6/G6 مي توانند به راحتي اجرا شوند.
گليساندو يك تكنيك نواختن معمول در فلوت نيست چرا كه keyword به خوبي با انتقالات لغزشي مناسب نيست.
گليساندوها ميتوانند خيلي نرم روي فلوت باز با برداشتن پوشش سوراخهاي تن و حلقههاي كليدهاي باز در يك حركت نرم نواخته شوند.
افكتهاي گليساندو ميتوانند همچنين با انگشتگذاري گذرا و نواخت لغزشي ايجاد شوند كه باعث ايجاد اعواج تونال ميشود.
كارهاي فلوت مدرن نياز به لغزش بين زير و بميها دارد. چنين افكتهاي گليساندويي با تغيير مكان لبها، تغيير حفره دهان به سمت داخل يا خارج و/يا بسته شدن با تاخير كليدها قابل دستيابي هستند.
چندصدايي (Multiphonics) يك تكنيك مدرن انگشتگذاري و اتك را توصيف ميكند كه نواختن دو يا چند نت را به صورت همزمان امكانپذير ميسازد. با اين وجود، توليد بيش از سه نت بطور همزمان فوقالعاده سخت است.
نوازنده فلوت، اتك را به نحوي انجام ميدهد كه يك partial (يا چندين partial) از نت انگشتگذاري صدا توليد ميكنند يا تنها partialها صدا توليد ميكنند. براي دستيابي به اين امر، لبها بيشتر از امبوچر معمول باز ميشوند و جريان هوا گستردهتر باشد. توليد فواصل بزرگ نسبت به فواصل كوچكتر آسانتر است: مولتيفونيكها با يك اكتاو جدا (تن پايه+اولين partial) بنابراين آسانترينها براي نواختن هستند. در هنگام نواختن مولتيفونيكهاي يك پنجم جدا (پايه+اكتاو+يك پنجم) هارمونيك پايه نيز ممكن است صدا توليد كند. در هنگام نواختن مولتيفونيك يك سوم جدا (اكتاو+يك سوم) هارمونيك پايه ديگر صدا توليد نميكند.
انگشتگذاري ويژهاي در سومين اكتاو بويژه براي توليد مولتي فونيكها با فواصل خارج سريهاي هارمونيك منطبق هستند. به دليل اينكه صداي حاصل ممكن است از فلوت تا فلوت ديگر متفاوت باشد پيشبيني دقيق اينكه چه صدايي توليد ميكند، امكان پذير نيست.
آهنگساز ايتاليايي لوجيانو بريو (Luciano Berio-1925) يكي از اولين آهنگسازاني بود كه از مولتي فونيكها براي فلوت تكنوازي در Sequenza I (1958) استفاده كرده است.
نت نويسي: نتهاي لازم (دو يا بيشتر) يكي بالاي ديگري.
آهنگسازان قرن بيستم همانند ادگارد وارس (Edgard Varèse) يا لوجيو بريو (Luciano Berio) نويزهاي فرعي را به عنوان بخشي از قطعات استفاده ميكردند. به عنوان مثال، آنها نويزهايي كه توسط خود كليدهاي فلوت ايجاد ميشد، slapping يك يا بيش از يك كليد را بطور ضمني در پارتيتور ذكر ميكردند. براي يك اسلپ-كليد تك، در اغلب موارد كليد G استفاده ميشد. زير و بمي حاصل بستگي به انگشتگذاري و زاويه اموبچر دارد: باز بودن حفره امبوچر، زير و بمي را بالاتر از حالت بسته بودن امبوچر ميبرد. اگر در حين key-slap حفره دهان كاملاً با زبان بسته شود، زير و بمي كاهش مييابد ( با يك فاصله هفتم بزرگ در محدوده B3-C7).
اين تكنيك نواختن اولين بار توسط ادگار واريس در قطعه اي براي تكنوازي فلوت استفاده شد. نتنويسي به صورت زير است: KEY-SLAP با يك علامت + مشخص ميشود. اگر همزمان يك نت صدا توليد ميكند يك علامت + در زير نت نوشته ميشود.
Tongue ram (tongue slap, tongue stop): بستن ناگهاني حفره امبوچر با زبان، افكتي مشابه با اسلپهاي كليد با يك حفره امبوچر بسته ايجاد ميكرد. رزونانسهاي حاصل، صداي يك هفتم ماژور بالاي نت انگشتگذاري ايجاد ميكند. نت نويسي: يك T بالاي نت نوشته ميشود.
پيزيكاتو زبان: زبان از بين لبها خارج ميشود و سريعاً دوباره از ميان لبهاي فشرده شده، عقب كشيده ميشود. در نتنويسي عبارت pizz بالاي نت نوشته ميشود.
Tongue click: tongue click يك افكت پركاسيو است كه به تنهايي يا در تركيب با key-slap استفاده ميشود.
اگر حفره امبوچر در هنگام اجراي tongue click باز باشد يك تن باقي مانده قابل شنيدن ايجاد مي شود. در نتنويسي يك K بالاي نت است. اگر نوازنده فلوت يك حفره امبوچر مابين لبهايش داشته باشد، كليك همراه با رزونانسهايي است كه در محدوده بين يك سوم ماژور تا يك اكتاو زير نت انگشتگذاري قرار ميگيرد. Tongue click در حفره امبوچر با يك حرف K در بالاي نت مشخص ميشود.
چرخاندن فلوت در هنگام نواختن آن زاويه امبوچر را تغيير ميدهد. اگر نوازنده فلوت ساز را به سمت دهانش بچرخاند زير و بمي نت به اندازه يك چهارم تا سه چهارم يك تن كاهش مييابد. چرخاندن آن خارج از دهان باعث افزايشي در حد يك چهارم تن ميشود.
اگر يك نوازنده ماهر فلوت خيلي به آرامي از ميان لبها بدمد كه تنها خيلي كم جدا شوند، partialهاي تك يك نت صدا توليد ميكنند. با تغيير زاويه امبوچر همانند زمان overblowing چندين partial ميتوانند به صورت تنهاي نجوامانند نواخته شوند.
به دليل ستون هواي بلند، نتهاي پایين بيشترين تعداد تنهاي نجوا مانند را دارند: 14 تن نجوا مانند ميتوانند توليد شوند كه از B3 شروع ميشوند؛ بالاترين تن نجوامانند C8 نيز بالاترين نتي است كه روي فلوت قابل نواختن است. در نت نويسي WS زير نت نوشته ميشود.
سایر مقالات مرتبط: