• loading

    loading

    0:00

معرفی ساز بیوا (Biwa) همراه چند قطعه ژاپنی

زری هاشمی

پنج‌شنبه، 15 آذر 1397

ساز بیوا ، لوت ژاپنی با دسته كوتاه است كه با بدنه ظريف و گلابي شكل مشخص می‌شود. این ساز داراي پشتی كم عمق و گرد و سيم‌های ابريشمی (معمولاً چهار يا پنج) است كه به گوشي های عرضی باريكی متصل هستند. اين ساز با يک زخمه گود شكل بزرگ به نام باچي نواخته می شود. سيم‌ها در فواصل چهارم كوك می شوند و ملودي روی بالاترين سيم از نظر زير و بمی نواخته میشود.   

ساز بیوا ممكن است به عنوان ساز همراه انواع مختلف روايت كردن مورد استفاده قرار گیرد، به عنوان بخشی از گروه موسيقی گاگاكو (موسيقي درباري-gagaku) يا به عنوان يك ساز تكنوازي.

ساز بیوا مرتبط با پايپا يك ساز چيني است كه در اواخر قرن هفتم در ژاپن معرفی شد. در طي قرن‌ها چندين نوع از این ساز بوجود آمد، كه هر نوع زخمه‌اي در اندازه‌اي معين، به منظوری خاص، يك تكنيك عملكردی منحصربه‌فرد و تعداد متفاوتي از سيم‌ها و فرت‌ها داشته‌اند. در ميان انواع اصلي اين ساز گاكوبیوا است كه در موسيقي درباري استفاده شود، موسوبیوا   توسط راهبان بودايی براي سرودهای هندی استفاده می شد، هيكه بیوا برای داستان‌هاي از هيكه مونوگاتوری  چيكوزنبيوا  تركيبی از انواع روايی و ساتسوموبیوا براي داستان‌هاي روايي سامورایی استفاده مي‌شود.     

بیوا يك نوع لوت ژاپني با دسته (گردن) كوتاه و داراي پرده است. اين ساز اغلب در داستان‌هاي روايي استفاده مي‌شود. در شينتو (Shinto)- يكي از آیين‌هاي باستاني ژاپني - ساز منتخب بنتن (Benten) خداي موسيقي، فصاحت، شعر و آموزش است.

منشاء اين ساز به ساز چيني پايپا (pipa) بر میگردد. اين ساز در دو فرم وارد ژاپن شد. از آن زمان تعدا انواع بیوا بيشتر از چهار برابر شده‌اند. اصناف مختلفي از نوازندگان بیوا حمايت كردند بويژه بیوا هوشي (biwa hoshi) كه به رشد و پيشرفت موسيقی بیوا در طی صدها سال كمك كرد. اجراهای نوازندگان بیوا هوشي با اجراهای ساير نوازندگان چندين سال قبل از هيكيوكو (heikyoko) هم پوشانی داشت كه اين امر تا امروز نيز همچنان ادامه دارد. اين همپوشانی منجر به تكامل این ساز و استفاده از آن گرديد و اين ساز را به يكی از محبوب‌ترين و رايج‌ترین سازها در ژاپن بدل كرد.

البته علی رغم اين محبوبيت، جنگ اونين (Onin War) و در پي آن ناآرامی‌های دوره‌های بعدی منجر به انقطاع آموزش اين ساز شد و تعداد نوازندگان حرفه‌اي را كاهش داد. با منسوخ شدن تودو (Todo) در دوره ميجي، نوازندگان این ساز حمايت و قيموميت خودشان را از دست دادند.

ساز بیوا

علاوه بر اين، نوسازی های منتجه از اصلاحات ميجی منجر به صنعتی سازي، مدرنيته شدن سريع و شديد گرديد. ژاپن توسعه‌اش را از اروپا و امريكا الگو برداري كرد و هر آنچه مربوط به غرب بود را تحسين و هر آنچه بومي بود را تقبيح كرد. سنت‌هاي ژاپنی مرتبط با ارتجاع و پس‌رفت دانسته شد. چنين تداعی هايی حتی به حوزه‌هايی همانند هنر و موسيقی و این ساز نيز وارد شد.    

تا دهه 1940، بیوا ، يك ساز تماما مرتبط با سنت‌هاي ژاپنی، تقريباً به دليل استفاده از سازهاي غربی رها و بدون استفاده مانده بود. با اين وجود، تلاش‌های مشترك موسيقيدان ها و نوازندگان ژاپنی، این ساز احيا شد. نوازندگان ژاپني و خارجي شروع به استقبال و پذيرفتن سازهاي سنتي ژاپني بويژه بیوا در قطعات و آهنگسازي‌هايشان كردند. اگرچه ديگر خوانندگان ساز بیوا ديگر روي اين ساز تفوق ندارند، ولي بسياري از نوازندگان به استفاده از اين ساز به روش‌هاي سنتي و مدرن ادامه مي‌دهند.