• loading

    loading

    0:00

ساختار گيتار كلاسيک یا اسپانيایی (Classic Guitar)

زری هاشمی

یک‌شنبه، 7 بهمن 1397

گیتار کلاسیک سازي آكوستيك است. صداي سيم كنده شده توسط صفحه صدا و حفره رزونانسي (طنين انداز) تقويت مي‌شود. گیتار کلاسیک عموما شش سيم دارد اگرچه برخي گيتارهاي كلاسيک هفت سيم يا بيشتر دارند. تمامي شش سيم از جنس نايلون هستند يا برخلاف سيم‌هاي گيتار آكوستيك كه فلزي هستند، سيم‌هاي گيتار كلاسيك مي‌تواند از جنس نايلوني ساخته شده باشند كه در داخل فلز پيچيده شده‌اند. تنش موجود در سيم‌هاي نايلوني (و سيم‌هاي ساخته شده از روده كه قبلاً به جاي سيم‌هاي نايلوني استفاده مي‌شدند) بسيار كمتر از سيم‌هاي فلزي است. سه سيم پایين‌تر (سيم‌هاي بيس) با فلز عموماً لايه‌اي از مسي با روكش نقره پوشيده شده‌اند. به دليل تنش كم در اين نوع سيم‌ها، دسته گيتار مي‌تواند تماماً از چوب ساخته شود و نيازی به استفاده از ميله تنظيم در آن نيست. مقاوم سازي (تقويت) داخلي مي‌تواند سبك‌تر باشد.  

گيتارهاي كلاسيك شش سيمه مدرن معمول در قسمت nut بین 48 تا 54 ميلي متر عرض دارند و این مقدار در مقايسه با گيتارهاي الكتريك كه عرضی تقريباً 42 ميلي‌متری دارند، متفاوت است. صفحه انگشت‌گذاري گيتارهاي كلاسيك معمولاً مسطح است و داراي هيچ گونه نشانگر تزیيني در پرده (فرت) نيستند، يا تنها تزیينات (منبت‌كاري) نقطه‌اي روي كناره دسته هستند، در این گونه سازها صفحه انگشت‌گذاري سيم فلزي معمولاً كمي انحنا و تزیينات دارد.

 گيتاريست‌هاي كلاسيك از دست راست براي پلاك كردن سيم‌ها استفاده مي‌كنند. نوازندگان ناخن‌هايشان را براي تن ايده‌آل و حس كردن سيم‌ها شكل مي‌دهند. استرامينگ تكنيكي با رواج كمتر در گيتار است و معمولا از اين تكنيك با عنوان اسپانيايي راسكويو (rasqueo)‌ يا الگوهاي استرامينگ راسكويدو و پشت ناخن‌ها استفاده مي‌كنند. راسكيدو بخش جدايي‌ناپذير از گيتار فلامنكو است. گوشي‌ها در سردسته گيتار كلاسيك رو به سمت عقب قرار گرفته‌اند، بر خلاف بسياري از گيتارها با سيم‌هاي فلزي كه گوشي‌هايي به سمت خارج دارند. طراحي كلي گيتار كلاسيك بسيار مشابه با گيتار فلامنكو كه مكمي سبك‌تر و كوچك‌تر از گيتار كلاسيك است.  

ساختار گيتار كلاسيک و گیتار اسپانيایی

قسمت‌هاي مختلف گيتار كلاسيك عبارتند از:  

سردسته؛‌

شيطانك يا استخواني (Nut)؛‌

گوشي‌ها (Machine head or pegheads or tuning keys)؛‌

پرده‌ها (frets)؛

دسته (neck)؛‌

محل اتصال دسته به بدنه (heel)؛

بدنه؛

خرك يا پل؛  

صفحه صدا؛

قسمت‌هاي جانبي؛

حفره صدا با روزت (تزئينات روزت)؛‌

سيم‌ها؛‌

زيني (شيطانك روي خرك) (saddle)؛‌

صفحه پرده؛

صفحه پرده در گیتار کلاسیک یا اسپانیایی (Classic and Spanish Guitar):

صفحه پرده (كه به عنوان صفحه انگشت‌گذاري ناميده مي‌شود) قطعه‌اي چوبي است كه پرده‌هاي فلزي روي آن قرار مي‌گيرند و بالاي دسته را دربر مي‌گيرد. صفحه پرده مسطح يا داراي كمي خميدگي است. انحناي صفحه پرده با شعاع صفحه پرده اندازه‌گيري مي‌شود كه شعاع دايره فرضي است كه سطح صفحه پرده شامل يك قسمت است. هر چه شعاع صفحه پرده كوچكتر باشد، انحناي صفحه پرده  قابل‌توجه‌تر است. صفحات پرده عموماً از ابونيت ساخته شده‌اند، ولي ممكن است از رزوود (بلسان بنفش) يا كامپوزيت فنوليك (ميكارتا) نيز ساخته شوند. 

پرده‌ها در گیتار کلاسیک و گیتار اسپانيايي (Classic and Spanish Guitar):

پرده‌ها نوارهاي فلزي هستند معمولاً از جنس آلياژ نيكل يا فولاد ضد زنگ كه در طول صفحه انگشت‌گذاري جاسازي شده‌اند و در نقاطي قرار داده شده‌اند كه طول سيم را از نظر رياضي تقسيم مي‌كنند. طول مرتعش سيم زماني كه سيم‌ها به سمت پایين در پشت پرده‌ها تعيين مي‌شوند. هر پرده زير و بم متفاوتي تعيين مي‌كند، هر زير و بمي يك نيم گام روي گام تن 12 تايي جدا هستند.

عرض دو پرده متوالي ريشه دوازدهم 2 است كه مقدار عددي آن تقريباً برابر 1.059463 است. پرده دوازدهم سيم را به دو نيمه كاملاً برابر تقسيم مي‌كنند و پرده 24ام (اگر موجود باشد) نيز سيم را دوباره به دو نيم تقسيم مي‌كند. هر دوازده پرده نماينده يك اكتاو است. اين ترتيب پرده‌ها منجر به كوك با تعادل برابر مي‌شود.

دسته گیتار کلاسیک و گیتار اسپانيايي (Classic and Spanish Guitar)؛

ساختار گيتار كلاسيک و گیتار اسپانيایی

پرده‌هاي يك گيتار كلاسيك، صفحه پرده، گوشي‌ها و سر دسته همگي به يك قسمت چوبي بلند كه مجموعاً دسته ناميده مي‌شوند، متصل هستند. چوب استفاده شده در صفحه پرده معمولاً متفاوت از چوب بقيه دسته است. تنش ناشی از این وضعیت روي دسته قابل توجه است، بويژه زمانيكه سيم‌هايي سنگين‌تر مورد استفاده قرار گيرند.

محل اتصال دسته يا heel در گيتار كلاسيك و گیتار اسپانيايي (Classic and Spanish Guitar)؛‌

این محل، نقطه‌اي است كه دسته به بدنه متصل مي‌شود. در اتصال سنتي اسپانيايي دسته و بلاك با حفره‌های تعبيه شده در بلاك و قرارگيري كناره‌ها در اين حفره‌ها يكي مي شوند. ساير دسته‌ها بطور جداگانه ساخته مي‌شوند و با اتصال دم چاچله‌اي، مادگي زبانه يا فلاش جوينت به هم متصل مي‌شوند. اين اتصالات معمولا چسب‌كاري مي شوند و با بست‌هاي مكانيكي مقاوم مي‌شوند. اخيراً بسياري از سازندگان از پيچ روي بست‌ها استفاده مي‌كنند. استفاده از پيچ‌ها در محل اتصال قبلاً تنها در سازهاي ارزان قيمت استفاده مي‌شد ولي امروزه برخي از سازندگان برتر و سازندگان دستي سازها انواعي از اين روش را استفاده مي‌كنند. برخي مردم معتقدند كه سبك اسپانيايي يكپارچگي دسته/بدنه و دسته‌هاي با اتصال دم چلچله‌اي با چسپ، داراي تحمل بيشتري هستند ولي آزمايش‌هاي انجام شده اين امر را تائيد نمي‌كند. در حاليكه بسياري از سازندگان سبك اسپانيايي سنتي از دسته/هيل بلاك يكپارچه استفاده مي‌كنند، فلتا (Fleta) يكي از سازندگان برجسته اسپانيايي از اتصال دم چلچله‌اي تحت تأثير آموخته‌هاي اوليه‌اش در ويولون‌سازي استفاده مي‌كرد. يكي از دلايل معرفي محل‌هاي اتصال مكانيكي آسان‌تر ساختن تعمير دسته‌ها است. تعمير دسته گيتار در گيتارهاي داراي سيم‌هاي فلزي سخت‌تر از گيتارهاي با سيم‌هاي نايلوني است چرا كه تنش در آنها دو برابر سيم‌هاي نايلوني است. و به همين دليل است كه گيتارهاي با سيم‌هاي نايلوني اغلب حتي ميله تنظيم هم ندارند.