• loading

    loading

    0:00

نت نويسي در ساز ابوا (Oboe)؛

زری هاشمی

شنبه، 18 آبان 1398

ابوا در كليد تربل نت نويسي مي شود (غير انتقالي). محدوده صداي ابوا از (Bb3-G6 (A6 را در بر می‌گیرد.

نت نويسي در ساز ابوا (Oboe)

ابوا يك ساز agile است (اگر چه به هيچ وجه به چالاكي فلوت نيست) و اصولاً مي تواند تريل‌ها، آرپژها و غيره را بنوازد. مي توان تا حدود MM140 (چهار شانزدهم در هر نت يك چهارم 140) نواخته شود.  

نت نويسي در ساز ابوا (Oboe)

نوسانات ميكروتونال در زير و بمي/يا حجم كه توسط حركات ديافراگم، حنجره و لب‌ها توليد مي‌شود. اينكه كداميك از اين سه عامل در توليد ويبراتوي ايده‌آل مهمترين هستند. امروزه ويبراتو بخش جداناشدني از صداي ابوا در مدارس فرانسوی است در حاليكه ابواي ويني بدون ويبراتو نواخته مي‌شود. 

نت نويسي در ساز ابوا (Oboe)

اسفورزاندو و ساز ابوا (Oboe)؛

اجباري، اتك كوتاه كه با كاهش سريع در شدت تن دنبال مي‌شود.

اسفورزانديسيمو و ساز ابوا (Oboe)؛

اجباري، اتك كوتاه با ادامه يافتن شدت تن.

فورته پيانو و ساز ابوا (Oboe)؛

 كاهش سريع ديناميك از فورته تا پيانو.

نت نويسي در ساز ابوا (Oboe)

دندان‌ها كمي زبانه را لمس مي‌كنند. رنگ صداي حاصل تيز و صفير مانند و نافذ است. چنين نت‌هايي كه با دندان نواخته مي‌شوند، نمي‌توانند در پاساژهاي لگاتو، جهش‌ها، تكرارها و غيره در برگرفته شوند. چرا كه اينها نياز به امبوچر متفاوت دارند. آنها مي‌توانند مزوپيانو تا فورتيسيمو را بنوازند.

اجراي زبان زني دوبل و تريپل روي ابوا سخت است چرا كه articulation با زبانه‌ها در دهان مانع مي‌شود.

در پاساژهاي كوتاه 4 شانزدهم در نت كوارتر 200 امكان پذير است. در پاساژهاي طولاني‌تر تا 4 شانزدهم در كوارتر نت 150.

در ابوا يك R رول گلويي عموماً مورد استفاده قرار مي‌گيرد، از آنجا كه R‌ زباني (كه با نوك زبان توليد مي‌شود) سخت‌تر با زبانه ايجاد مي شود و امبوچر را از كار باز مي‌دارد.

هرچه articulation آهسته‌تر باشد. اين تكنيك مي‌تواند روي تمام محدوده صدايي اجرا شود ولي نواختن آن در رجيستر پائين‌تر، سخت‌تر است.    

نت نويسي در ساز ابوا (Oboe)

نيم تن و تن كامل به آساني تا E6 قابل نواختن هستند. تريل‌هاي كوتاه (از Bb3 تا D4) به كندي پاسخ مي‌دهند و صدایی خشن و غليظ توليد مي‌كنند.

نت نويسي در ساز ابوا (Oboe)

ترمولو يكي از تكنيك‌هاي عادي نواختن ابوا نيست. شماري از ترمولوها نمي‌توانند مورد استفاده قرار گيرند چرا كه انگشت‌گذاري بسيار پيچيده است. نواختن ترمولوهاي بالاي Ab5 بسيار سخت است. هر چه فاصله بزرگتر باشد، سرعتي كه در آن ترمولو مي‌تواند اجرا شود كندتر مي‌شود.  

گليساندوی انگشت در ساز ابوا (Oboe)؛

با پوشاندن بخشي از سوراخ‌هاي صدا يا با تغييرات انگشت‌گذاري ايجاد مي‌شود. گليساندوهاي سريع تنها روي فواصل كوتاه امكان پذيرند و عموماً نواختن آنها در بالا يا پائين يك رجيستر و رجيسترهاي پائين‌تر بسيار مشكل است.

گليساندوی لب در ساز ابوا (Oboe)؛

مي تواند در هر زير و بمي نواخته شود. بسته به تن اوليه زير و بمي مي‌تواند تا يك نيم تن به سمت بالا و يك تن كامل به سمت پائين تغيير كند.   

نت نويسي در ساز ابوا (Oboe) نت نويسي در ساز ابوا (Oboe)

بيسبيگلياندو در ساز ابوا (Oboe)؛

تغيير سريع مابين زير و بمي يكسان همانند يك هارمونيك و انگشت‌گذاري معمول آن.

هارمونيك دوبل در ساز ابوا (Oboe)؛

دو اورتن همزمان توليد مي‌شوند. تنها در پاساژهاي آهسته امكان‌پذيرند چرا كه اورتن‌ها براي توليد نياز به زمان دارند. يك انگشت‌گذاري مدرن و تكنيك دميدن مدرن را توصيف مي‌كند كه نواختن دو نت يا بيشتر را همزمان امكان‌پذير مي‌سازد. نواختن بيشتر از سه نت همزمان فوق‌العاده سخت است. ابوا به نحوي نواخته مي‌شود كه يك partial (يا چندين partial) نت انگشت‌گذاري به خوبي صدايشان توليد مي‌شود يا تنها partialها صدا توليد مي‌كنند. مولتي‌فونيك‌ها (چند صدایي‌ها) با انگشت‌گذاري‌ها، تغييرات فشار لب‌ها،‌ اتك و با تغيير پوزيسيون لب‌ها روي زبانه‌ها توليد مي‌شوند.

آهنگسازان قرن بيستم نويزهاي فرعي در حين نواختن را به عنوان بخشي از قطعاتشان به حساب مي‌آوردند. به عنوان مثال آنها از نويزهايي كه با كليدهاي ابوا به خودي خود توليد مي‌شوند، نوشتن اسلپينگ يك يا دو كليد بيشتر بطور ضمني است و در پارتيتورها وجود ندارد (در ساز دميده نمي شود). در زير نت انگشت‌گذاري شده كليد يا كليدهايي كه براي توليد بيشترين رزونانس ممكن بايد بيشترين اسلپ را داشته باشند، مشخص مي‌شوند. در ابوا اين تكنيك نواختن از پيانوسيمو تا مزوسيمو امكان پذير است.

در اسلپ‌های كليد با استفاده از زبانه يا بدون استفاده از زبانه، حفره دهان باز مي‌ماند يا با زبان بسته مي‌شود. ممكن است به رزونانس حاصل يك زير و بمي حداكثر داد: در هنگام نواختن به صورت باز، صدا در حدود يك سوم مينور بالاتر از نت نوشته شده است، بدون زبانه در حدود يك فاصله ششم بالاي آن؛ در هنگام نواختن به صورت بسته (با استفاده از زبانه يا بدون آن) صدا در حدود يك نيم تن بالاتر از زير و بمي انگشت‌گذاری است.       

در ادامه يك اتک خلاصه حفره دهاني به صورت ناگهاني توسط زبان بسته مي‌شود. با استفاده از زبانه، اين تكنيك تا ساز پيانو امكان‌پذير است، بدون زبانه تا مزوفورته امكان‌پذير است. مي‌تواند تا MM100‌ ادامه پیدا کند. (4 شانزدهم در نت كوارتر 100).

مشخصه هاي صدايي ساز ابوا (Oboe)؛

نت نويسي در ساز ابوا (Oboe)

شفاف، روشن، نافذ، دبش، برنده و تيز، گزنده، گوش‌خراش، ني‌مانند، قدرتمند، نافذ، كامل، ايستا همگی از جمله مشخصه‌های صدایی ساز ابوا (Oboe) محسوب می‌شوند. كيفيت صداي ابوا بسيار متنوع است و در محدوده نت‌هاي ضخيم در رجيستر پائين تا نت‌هاي بالای رقيق و نافذ. وقفه بين يك رجيستر و رجيستر بعدي تقريباً يك مينور سوم را مي‌پوشاند. رجيستر ميانه ناحيه‌اي است كه در اغلب موارد استفاده مي‌شود.

رنگ صداي دبش ابوا مي‌تواند حتي به يك پاساژ توتي رنگ صداي ويژه بدهد. ابواي فرانسوي صدايي دارد كه آشكارا در صداي كلي اركستر قابل شنيدن است، در حاليكه ابواي ويني خيلي راحت‌تر با ساير صداها در هم مي‌آميزد.  

رجيستر پائين‌تر در ساز ابوا (Oboe)؛

ابواي ويني: Bb3-A4

ابواي فرانسوي: Bb3-F4

نت‌هاي پائين ابوا صدايي ضخيم، سنگين و غم‌انگيز توليد مي‌كنند، پائين‌ترين صداها خيلي قدرتمند توليد مي‌شوند. نت‌هاي پيانيسيمو صدايي فلوت مانند توليد مي‌كنند.

رجيستر ميانه در ساز ابوا (Oboe)؛

ابواي ويني: Bb4-A5

ابواي فرانسوي: F#4-Bb5

روشن، قدرتمند، ني مانند- در اين محدوده است كه صداي رساي مشخص ابوا به بهترين شكل توليد مي‌شود. بسياري از تكنوازي‌هاي ابوا از اين ناحيه و روش‌هاي متعدد بيان آن استفاده مي‌كنند: مناظر روستايي شاد و دلباز، عشق‌هاي روستايي ساده، سرزندگي ..، آرامش و سكون، غم و اندوه، سوگواري، تنهايي و اشتياق.

رجيستر بالا در ساز ابوا (Oboe)؛

ابواي ويني: (Bb5-G6 (A6

ابواي فرانسوي: (B5-G6 (A6  

هر چه محدوده صدايي ساز بالاتر رود نت‌هاي ابوا حجم، و رسايي كمتري خواهند داشت. از D6 اين سازها صدايي صفير مانند و تيز و نازك دارند و در مقوله اركسترال تا زمان‌هاي اخير مورد استفاده قرار نگرفتند. بالاترين نت‌ها گزنده و تيز و صفير مانند هستند.  

تركيبات صدايي در ساز ابوا (Oboe)؛

نت نويسي در ساز ابوا (Oboe)

ساز ابوا (Oboe) به همراه سازهاي بادي چوبي؛

ساز ابوا (Oboe) به همراه فلوت؛‌

در نواختن در اونيسون با فلوت و ابوا صدايي دلنشين تر توليد مي‌كند.

ساز ابوا (Oboe) همراه كلارينت؛

تركيبات با كلارينت در هر زمينه‌اي امكان‌پذير است: در اونيسون، در اكتاوها و در اكوردها. تمامي اينها صدايي كامل توليد مي‌كنند كه بستگي به رجيستر دارد.

ساز ابوا (Oboe) همراه ساز باسون؛

صداي باسون و ابوا با توجه به اين حقيقت كه هر دو اين سازها سازهاي دو زبانه هستند مرتبط است. در نواختن اين سازها با هم، اين سازها صدايي بسيار قدرتمند توليد مي‌كنند: كيفيت دبش ابوا به نحوي تعديل شده است در حاليكه صداي باسون بطور واضح‌تر تعريف شده است. تركيبات صدايي در اكتاوها يا دوبل اكتاوها اثبات شده كه مفيد است و كيفيتي شبيه ارگان دارد. به دليل زير و بمي‌هاي مختلف ساز، امكانات براي نواختن در اونيسون محدود شده است.   

ساز ابوا (Oboe) همراه سازهاي برنجي؛‌

ساز ابوا (Oboe) همراه ساز ترومپت؛

در نواختن در اونيسون همراه با ترومپت صدايي درخشان توليد مي‌كند، چرا كه هر دو ساز تعداد بسيار زيادي اورتن دارند.

ساز ابوا (Oboe) همراه ساز هورن؛‌

هورن معمولاً در نواختن در اونيسون با ابوا خاموش است. ابوا به خوبي براي نواختن يك اكتاو بالاي بخش‌هاي ترومپت و هورن تطابق دارد. سازهاي برنجي با زير و بمي پائين براي نواختن در کنار ابوا مناسب هستند، مگر اينكه ‌آنها با يك صداگير نواخته شوند (بويژه ترومبون‌ها).

ساز ابوا (Oboe) همراه سازهاي زهي؛‌

نت نويسي در ساز ابوا (Oboe)

سازهاي زهي تركيب خوبي با بادي چوبي‌ها دارند. ابوا صداي سازهاي زهي را پر شورتر می‌کند، در حاليكه برخي از حساسيت‌هاي خودش را از دست مي‌دهد.

ساز ابوا (Oboe) همراه ويولن، ويولا؛‌

يكي از تركيبات صدايي رايج نواختن ابوا و ويولن در اونيسون است، چرا كه هر دو اين سازها سازهاي تكنواي (ملودي) عالي هستند. نواختن در اونيسون با ويولا نيز امكان ‌ذير است.

ساز ابوا (Oboe) همراه ويولنسل؛‌

ابوا معمولاً يك اكتاو بالاتر از ويولنسل نواخته مي‌شود.