آئولوس و تيبيا-پيشگامان كهن ساز ابوا (Oboe)؛

سازهاي بادي دو زبانه از دوران باستان مورد استفاده قرار گرفتند؛ اولين تصاوير كه چنين سازهايي را نشان مي‌دهند مربوط به بين‌النهرين و 3000 سال قبل از ميلاد مسیح هستند. در تمدن‌هاي يونان و رم، سازهاي دو زبانه مورد توجه‌ترين سازها در ميان تمام سازها بودند. نواختن آئولوس و تيبيا مرتبط با طبقه اجتماعي بالا بود و نوازندگان از محبوبيت زياد و امتيازات متعدد آن لذت مي‌بردند.

تصورات نوازندگان ائولوس در يونان كهن بطور سنتي نوازنده‌اي را نشان مي‌دهد كه دو ساز را مي‌نوازد؛ اين امر اثبات مي‌كند كه آئولوس يك ساز دو زبانه است. انواع مختلف آئولوس در موقعيت‌هاي مختلف نواخته مي‌شوند، همانند تيبياي رمي، به عنوان مثال در ميدان هاي جنگي در تدارك يك ضيافت، در جشن‌ها و در تئاتر، كه اين ساز همراه با كر مورد استفاده قرار مي‌گرفت.  

ساز ابوا (Oboe) و نوازندگان سيار؛

مشخص نيست كه آيا ابواهاي مدرن مستقيماً از سازهاي دو زبانه يوناني يا رمي نشأت گرفته‌اند يا اينكه آنها در طي مهاجرت مردم در اروپا مفقود شدند و دوباره بعدها از طريق بيزانس و آسيا به آنجا برگشتند. در اروپاي قرون وسطي، سازی مورد استفاده بود كه متشكل از يك لوله تك بود و به عنوان كالاموس استفاده می‌شد. كالاموس كلمه‌اي لاتين براي زبانه است و امروزه با ساز ابوا شناخته مي‌شود. از اين كلمه است كه نام انگليسي شاوم  گرفته شده است و همچنين نام آلماني شالمي و نام فرانسوي چالمي یا چالميو. نام شاوم تنها به يك ساز خاص محدود نمي‌شود ولي نوعي از ساز را توصيف مي‌كند كه با يك زبانه يا دو زبانه نواخته مي‌شود.

خانواده شاوم نه تنها شامل كرام هورن‌ها، دولسين‌ها و بگ پايپ‌ها بود بلكه همچنين گروه‌هاي بمبارد يا پومر را در بر مي‌گيرد كه به عنوان پيشگامان اصلی سازهاي دو زبانه مدرن شناخته مي‌شوند. بنابر روال دوره رنسانس، خانواده بمبارده متشكل از سازهايي با هر زير و بمي بود از شاوم () تربل (اكتاو سوم بالاي C ‌ ميانه) تا شاوم باس بزرگ  (كنتراكتاو). شاوم تربل قديمي ترين عضو خانواده بمبارده بود و همانند تمامي بمباردها يك دهانه فنجاني شكل بادي بود كه بار دميدن در داخل دهان نوازنده قرار مي گرفت. دو زبانه در داخل اين ... قرار داشتند و با توسط نوازنده لمس نمي شدند كه در نتيجه هيچ امكاني براي تاثير گذاشتن روي صدا نداشت كه نسبتاً استاتيك بود.

شاوم‌هاي رنسانس عمدتاً توسط نوازندگان سيار نواخته مي‌شد. اين نوازندگان در هيچ سازي تخصص نداشتند ولي مي‌توانستند نت‌هاي مختلف را بنوازند.

ساز ابوا (Oboe) از شاوم تا سرنا؛‌

در قرن هفدهم شاوم تربل به صورت سرنا با كوك در C كه در فرانسه تكامل يافت. اين نوع ابواي اوليه ديگر يك دهانه هوايي فنجاني‌شكل نداشت و لب‌هاي نوازنده با زبانه دوبل تماس مستقيم داشت كه اين به معناي اين است كه نوازنده قادر به بخشيدن روح و زندگي بيشتر به صداي ساز بود. لوله كه از چوب شمشاد ساخته مي‌شد و در شاوم به صورت يك قطعه يكپارچه بود، اكنون متشكل از سه قسمت بود، قسمت (يا مفصل) بالايي و پائيني و قسمت ناقوس مانند. علاوه بر اين، سه كليد اضافه شدند (اگر چه كمي بعد به دو كليد كاهش يافتند).

بدنه ساز ابوا (Oboe)؛

ظاهر دو ابواب فرانسوي و ويني متفاوت است بطوريكه ابواي فرانسوي يك لوله بلند و باريك با طراحي ساده است و قسمت ناقوسي‌شكل باز شدگي تدريجي دارد در حاليكه ابواي ويني هنوز مشخصات ابواي كلاسيك را داراست: لوله كوتاه‌تر با جداره ضخيم‌تر؛

1 test English

2 قطعه بالايي

3 قطعه پائيني

4 تنون

5 بل (قسمت ناقوس مانند)

فضاي داخلي ساز ابوا (Oboe)؛

ابواي فرانسوي فضاي داخلي باريكي دارد، در باريك‌ترين قسمتش 4.1 ميلي‌متر. فضاي داخلي ابواي ويني گسترده تر (wider) است.

انگشت‌گذاري ساز ابوا (Oboe)؛

نوازنده ابواي ويني از يك انگشت‌گذاري ويژه از B5 تا c6 استفاده مي‌كند كه به نام انگش‌گذاري طولاني معروف است. به عبارت ديگر نت‌ها با يك ستون هواي بلند (بسياري از سوراخ‌هاي تن بسته هستند) توليد مي‌شود. در ابواي فرانسوي نت‌هاي يكسان با كمك يك كليد اسپيكر و انگشت‌گذاري كوتاه به عبارت ديگر يك ستون هواي كوتاه توليد مي‌شوند. ابواي ويني كاملاً اتوماتيك داراي انگشت‌گذاري كوتاه به عنوان يك جايگزين براي انگشت‌گذاري طولاني سنتي است (نت‌ها صدايي كمي رقيق‌تر توليد مي‌كنند).

ابواي فرانسوي صدايي بسيار قابل تشخیص دارد كه به صورت متمايز مي‌تواند در اركست شنيده شود، در حاليكه ابواي ويني بيشتر با صداي سایر سازها آميخته مي‌شود. ويبراتو، يكي از تكنيك‌هاي مطلوب در ابواي فرانسوي در سبك ويني معمول نيست. ابواي فرانسوي پاسخي كوتاه‌تر در رجيستر پائين‌تر نسبت به ابواي ويني دارد. صداي ابواي فرانسوي از Bb5-C6 توسط بسياري از نوازندگان ابوا كمي نامطلوب است.

زبانه دوبل مابين لب‌ها قرار داده مي‌شود و در آن دميده مي‌شود كه اين امر سبب مي‌شود هر دو زبانه در مقابل يكديگر نواخته شوند. اين زبانه‌ها خيلي سريع باز و بسته مي‌شوند و رگباري از انرژي در ستون داخل ساز مي‌فرستند و سبب ارتعاش هم ساز آنها مي‌شوند. نوازنده خوب ابوا كسي است كه اين كار را به روشي كنترل شده و دقيق و پر احساس انجام دهد. همانند تمام سازهاي بادي چوبي اين كليدها هستند كه عمدتاً براي توليد زير و بمي‌هاي مختلف استفاده مي‌شوند. ابوا به اكتاو overblow مي‌كند. كليدهاي اسپيكر  overblowing‌ را به مقدار زيادي غير ضروري مي‌سازند. شش سوراخ تن مستقيماً با انگشتان و تمامي ساير حفره‌ها با كليدها بسته مي‌شوند.

 استفاده از كليدهاي اسپيكر در ساز ابوا (Oboe)؛

ابواي فرانسوي:

Bb3-B4: اتك معمول (از پايه)؛‌

C5-g#5: اولين كليد اسپيكر مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

A5-C6: دومين كليد اسپيكر استفاده مي‌شود.

C#6، D6: overblowing به partial‌ سوم (بدون كليد اسپيكر).

E6 و بالاتر: كليد اسپيكر سوم استفاده مي‌شود. 

ابواي ويني:

B3-C5: اتك نرمال (از پايه).

C#5، D5، D#5: overblowing به partial دوم (overbloing درجه اول)؛‌

E5-Bb5: اولين كليد اسپيكر استفاده مي‌شود.

B5-D#6 : overblowing به partial (بدون اسپيكر)؛‌

E6 و بالاتر: دومين كليد اسپيكر مورد استفاده قرار گرفت.

در ابواي ويني نت‌هاي Bb5، B5 و C6 با استفاده از انگشت‌گذاري طولاني سنتي توليد مي‌شدند. به عبارت ديگر بسياري از سوراخ‌هاي تن بسته هستند و ستون هوا به همان نسبت طولاني است. انگشت‌گذاري ويژه به اين نت‌ها صدايي كامل مي‌بخشد. در ابواي فرانسوي اين نت‌ها با كمك كليد اسپيكر دوم و يك ستون هواي كوتاه توليد مي‌شوند.

همانند فلوت، هارمونيك‌ها مي‌توانند همچنين روي ابوا نواخته شوند. آنها همانند نت‌هاي پيانو نواخته مي‌شوند.